MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
TEMMUZ 2012
?
SAYI : 103
21
Beyaz Çimentonun Prefabrik İmalatlarında
Kullanılmasının Teknik Avantajları
ÖZET
Bu çalışmada estetik yönden pre-
fabrik sektöründe tercih edilen be-
yaz çimentonun kimyasal ve fiziksel
özellikleri hakkında bilgi verilmiştir.
Beyaz çimento kullanımının sektörün
en önemli taleplerinden biri olan kalıp
sökme süresi üzerindeki etkileri, erken
mukavemet özellikleri beton numu-
neler üzerinde test edilmiştir. Yapılan
çalışmada 15x15x15 cm boyutlarında
hazırlanan numuneler eşit işlenebilirlik
koşullarında çeşitli yaşlarda basınç
dayanımı testine tabi tutulmuştur. Elde
edilen sonuçlarda beyaz çimento içe-
ren karışımların çimentonun kimyasal
ve mekanik özelliklerine bağlı olarak 22
saatlik dayanımları önemli ölçüde art-
tırdığı, erken mukavemet değerlerinde
ise referans kabul edilen gri çimentoya
göre eşit mukavemet için gri çimento-
ya göre % 50’ye varan oranlarda dozaj
avantajı sağladığı görülmüştür.
1.
Giriş
Beyaz çimento gri çimentoya oranla
çok daha az üretilmekte ve genellikle
karo, sıva mimari beton ve erken mu-
kavemet gerektiren özel imalatlarda
kullanılmaktadır. Beyaz çimento sahip
olduğu kimyasal ve fiziksel özellikler ile
gri çimentoya göre farklılık göstermek-
tedir. Hem üretim sürecinin karmaşık
olması hem de üretiminde özel ham-
maddelere ihtiyaç duyması sebebiyle
dünyada sayılı üretici tarafından üretil-
mektedir [1].
Beyaz çimento başta yapı kimya-
salı, dekoratif betonlar ve prefabrik
elemanlar olmak üzere birçok sektör
tarafından tercih edilmektedir. Sahip
olduğu estetik avantajın yanı sıra özel
hammadde seçimi beyaz çimento-
ya yüksek erken mukavemet özelliği
kazandırmaktadır. Ayrıca betonarme
yapılarda ortaya çıkması muhtemel
Alkali-Agrega reaksiyonları beyaz çi-
mentonun düşük alkalili çimento sını-
fında olması sebebiyle beyaz çimento
kullanımı ile engellenebilmektedir [2].
Beyaz çimento kimyasal kompozis-
yonunda yer alan yüksek alüminat
(
Al
2
O
3
)
neticesinde C
3
A ve kalsiyum
silikat (CaO.SiO
2
)
neticesinde yüksek
erken mukavemete yardımcı olan C3
S
ve C
3
A fazlarını yüksek miktarda ihti-
va etmektedir. Ayrıca bu iki faz su ile
reaksiyonları sırasında açığa çıkart-
tıkları ısı neticesinde ortam sıcaklığı-
nın düşük olduğu kış aylarında beton
dökümü sırasında hidratasyon ısısını
arttırarak üretime elverişli bir ortam
hazırlamaktadır [3]. Gri çimentoya
göre saatlik çok yüksek mukavemet
değerlerine sahip olan Süper Beyaz çi-
mento, prefabrik imalatlarındaki buhar
kürü uygulanması zorunluluğunu orta-
dan kaldırmakta ve kalıp alma süreleri-
ni önemli ölçüde kısaltarak hızlı imalat
imkânı sağlamaktadır.
Yapılan bu çalışmada 400 kg/m
3
do-
zajlı şahit gri çimento ile üretilen beton
numuneler su/çimento oranları, nor-
mal kür altında 22 saatlik, 3 günlük, 7
günlük ve 28 günlük basınç dayanım-
ları açısından karşılaştırılmıştır.
2.
Deneyde Kullanılan Malzemeler
ve Deneyler
Deneylerde Çimsa Çimento Mersin
Fabrikası üretimi olan CEM I 52.5R
tipi çimento sınıfında Süper Beyaz Çi-
Önder KIRCA
1998
yılında Ortadoğu Teknik Üni. İnş.
Müh. Bölümünden mezun olan Önder
Kırca, yine aynı bölümde Yüksek Li-
sansı eğitimini 2000 yılında, doktora
eğitimini ise 2006 yılında tamam-
lamıştır. 1998-2000 yılları arasında
Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde
Araştırma görevlisi olarak çalışmıştır.
2000
yılı itibariyle Çimsa Çimento
bünyesinde çalışmaktadır. Halen İç
Anadolu Bölge Satış Direktörlüğü gö-
revine devam etmektedir.
Tuğhan DELİBAŞ
2008
yılında Ortadoğu Teknik Üni.ver-
sitesi İnş. Müh. Bölümünden mezun
olan Tuğhan Delibaş, yüksek lisans
eğitimini aynı üniversitenin Çimento
Müh. Bölümünde 2011 yılında ta-
mamlamıştır. 2008-2011 yılları ara-
sında Türkiye Çimento Müstahsilleri
Birliği Ar-Ge Laboratuvarlarında Uz-
man olarak çalışmış, 2011 yılı itiba-
riyle Çimsa Çimento bünyesine katıl-
mıştır. Halen Çimsa Çimento Araş. ve
Uygulama Merkezi Yöneticiliği görevi-
ni yürütmektedir.
