Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 126

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2018 ◆ SAYI : 126 6 Önüretimli Betonarme Çerçeveli Binalarda Deprem Yükü Azaltma Katsayısının Araştırılması INVESTIGATION OF RESPONSE MODIFICATION FACTORS FOR PRECAST CONCRETE BUILDINGS WITH FRAMES ABSTRACT Moment-resisting beam-column con- nections including emulative and mechanical components (welding) are widely used solutions in precast construction practice in Turkey. Hybrid connections are constructed by welding of corbel plates to beam end plates where beam longitudinal rebars are welded, and casting of concrete through the designated gaps in column elements at site. This study presents the development of a numerical model for simulating the cyclic behaviour of hybrid connectionsto be used to assess seismic performance of multi- storey precast concrete structures. The numerical model includes truss-based elements for beam- column connections and fiber-based elements for beams and columns. In this scope, response modification factors of precast concrete moment frames are investigated by performing static pushover and incremental dynamic analyses on three- and five- storey frames. Response modification factors for precast moment frames are obtained by the ratio of the maximum to yield peak ground accelarations. ÖZET Ülkemizdeki önüretimli betonarme binalarda ıslak ve mekanik (kaynak- lı) bileşenleri içeren hibrit kolon-kiriş bağlantıları yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Hibrit bağlantılar, kiriş boyu- na donatılarının kaynaklandığı kiriş uç plakalarının kısa konsol plakasına kay- naklanması ve kolonda bırakılan boş- luklara sahada beton dökümü ile oluş- turulmaktadır. Bu çalışmada, çok katlı, hibrit bağlantıları bulunan önüretimli binaların sismik performansının belir- lenmesinde kullanılabilecek bir sayısal benzeşim modeli sunulmuştur. Hibrit bağlantılar için kurulan sayısal model, birleşim bölgesi için doğrusal olmayan kafes kiriş, birleşim bölgesi dışındaki kolon ve kirişlerde ise kesit hücresi (lif) modelleme yaklaşımlarını içermekte- dir. Çalışma kapsamında, önüretimli betonarme çerçevelerin deprem yükü azaltma katsayıları, üç ve beş katlı çer- çevelerin doğrusal olmayan statik itme ve artımsal dinamik analizleri ile araş- tırılmıştır. Önüretimli çerçeve tipi bina- ların deprem yükü azaltma katsayıları, artımsal dinamik analizlerde ulaşılan maksimum yer ivmesinin akma anın- daki maksimum yer ivmesine oranı olarak belirlenmiştir. 1. GİRİŞ Önüretimli betonarme yapılar gerek ülkemizde, gerekse Avrupa’da yapım kalitesi ve üretim sürecindeki hızlılık bakımından sağladığı avantajlarla en- düstriyel yapılarda uygulanmaktadır. Önüretimli betonarme yapıların çok katlı yapılarda uygulanması, yeterli da- yanım, süneklik ve rijitliğe sahip mo- ment aktarabilen bağlantıların gelişti- rilmesine bağlıdır. Önüretimli moment aktarabilen kolon-kiriş bağlantılarının geliştirilmesi için yönetmeliklerde önerilecek bağlantının deneysel ya da analitik yöntemlerle monolitik sisteme eşdeğerliğinin belirlenmesi gerektiği belirtilmiştir. Ülkemizdeki önüretim- li yapılarda yaygın olarak uygulanan hibrit kolon-kiriş bağlantıları (Negro ve Toniolo, 2012), kirişte negatif moment sürekliliği yerinde dökme tamamlayıcı beton ile, pozitif moment sürekliliği ise kiriş boyuna donatılarının kaynaklan- ması ile sağlanmaktadır (Girgin v.d., 2017a). Önüretimli betonarme yapıların ve yapı elemanlarının depreme dayanıklı tasa- Dr. Sadık Can GİRGİN Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mü- hendisliği Bölümü’nden 2004 yılında mezun oldu. Kasım 2007’de araş- tırma görevlisi olarak atandığı DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümünde Dr. Öğretim üyesi olarak 2018 Ocak ayından beri görev yapmaktadır. Dok- tora sırasında California Üniversitesi, Berkeley (ABD)’de (2012) ve doktora sonrasında Virginia Politeknik ve Üni- versitesinde (ABD) (2015-16) misa- fir araştırmacı olarak bulundu. 2014 yılı Mayıs ayında “Moment aktaran prefabrik betonarme kompozit iç ko- lon-kiriş bağlantılarının iyileştirilme- si” tezi ile doktora çalışmalarını ta- mamladı. Çalışma alanları: deneysel yapı mekaniği, yapıların onarımı ve güçlendirilmesi, betonarme yapıların analitik modellenmesi, performansa dayalı tasarım.