Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 126

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2018 ◆ SAYI : 126 8 deney günü silindir numune dayanımı 35 MPa’dır. Kiriş boyuna donatılarının akma dayanımı 461 MPa, maksimum dayanımı 596 MPa olarak belirlenmiştir. Kolona deney süresince eksenel yük kapasitesinin % 8’i düzeyinde basınç yükü uygulanmıştır. Testler sırasında, yerdeğiştirmeler ACI 374 (2005)’e uygun olmak üzere kolon tepe ucuna tersinir-tekrarlı üçer adet tam çevrim olarak ötelenme oranları cinsinden uy- gulanmıştır. Deneyler numunelerin elastik ötesi davranışlarının geniş bir bölgede orta- ya konabilmesi için % 4 göreli kat öte- lenme oranına kadar sürdürülmüştür. SP3-R numunesinde ilk eğilme kesme çatlakları % 0.35 ve % 1 ötelenme oranlarında gözlenmiştir. Birleşimdeki ilk diyagonal çatlaklar % 1.4 ötelenme oranında gelişmiştir. İtme ve çekme yönlerinde maksimum dayanıma % 2.2 ötelenme oranında ulaşılmış, % 3.5 ötelenme oranının ikinci çevrimi- ne kadar dayanımda azalma gözlen- memiştir. SP3-R numunesinde donatı burkulması engellenebilmiştir. Kiriş alt plakasına kaynaklı boyuna donatılarda gelişen birim deformasyonlar aderans bozulması ile azaltılabilmiştir. 3. KOLON-KİRİŞ BİRLEŞİM BÖLGESİ SAYISAL MODELİ Sayısal model çalışmaları, yapı ve deprem mühendisliğinde kullanılan OpenSees sonlu elemanlar yazılımı ile gerçekleştirilmiştir (McKenna v.d., 2015). Hibrit kolon-kiriş bağlantıları için oluşturulan sayısal modelde böl- gesinde doğrusal olmayan kafes kiriş modelleme yaklaşımı esas alınmıştır. Birleşim bölgesi dışında bulunan ko- lon ve kirişler ise doğrusal olmayan kesit hücresi (lif) esaslı kolon-kiriş elemanı ile tanımlanmıştır. Kolon ve kirişler kuvvet esaslı doğrusal olma- yan eleman ve iki integrasyon noktası ile tanımlanmış olup kafes sisteme rijit elemanlarla bağlanmıştır (Şekil 2). Birleşim bölgesindeki kafes kiriş mo- deli, kolon ve kirişteki enine ve boyuna donatıların yerleşimine göre belirlen- miştir. Kafes sistemi oluşturan çubuk elemanlar Şekil 3’de verilmektedir ve diyagonal elemanların yatayla yaptığı açı ( θ d ) 42˚’dir. Kiriş gövdesindeki yatay donatılar gövde donatı alanları- nın çubuk sayısına bölünmesi ile elde edilmiştir. Kafes sistem elemanlarının alanları Tablo 1’de verilmektedir. Şekil 1. SP3-R kolon-kiriş bağlantısı (a) Kiriş ve (b) Kolon en kesitleri, (c) Bağlantı numu- nesi, (d) Aderans bozulması uygulanması (Girgin v.d., 2017a). Şekil 2. Önüretimli kolon-kiriş birleşim bölgesi için kurulan sayısal model (Girgin v.d., 2017b). Prof. Dr. Serap KAHRAMAN Lisans eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi, yüksek lisans ve doktora eğitimini Dokuz Eylül Üniversitesi’nde tamamladı. Akademik çalışmalarını Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Müh. Bölümü’nde sürdürmektedir. Mukavemet, ileri yapı statiği, son- lu elemanlar yöntemi, plak teorisi derslerini vermekte, deneysel yapı mekaniği, deprem riski, deprem hasarlarının azaltılması, betonarme yapıların deprem performanslarının iyileştirilmesi, kullanıcı dostu güç- lendirme yöntemleri, yapı sağlığının gözlenmesi, mühendislik eğitimi üzerine çalışmaktadır.