Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 128

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2018 ◆ SAYI : 128 7 Şekil 1. Prefabrik kalıp ve kalıp alma görüntüleri Tablo 1. Kullanılan CEM I 42.5 R çimentosunun kimyasal analizi Arş. Gör. Emriye ÇINAR 1994 yılında Bursa’da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Bursa’da tamamla- dı. Afyon Kocatepe Üniversitesinde 2016 yılında Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği bölümünden onur derecesi ile mezun oldu. Halen devam etmekte olan yüksek lisans eğitimini Afyon Kocatepe Üniversi- tesinde İnşaat Mühendisliği bölümü Yapı Malzemeleri ana bilim dalında yapmaktadır. 2016 yılı Eylül ayı itibari ile Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümüne Araş- tırma Görevlisi olarak görev yapmak- tadır. Özellikle ön dökümlü (prekast) beton elemanlarında ısı ile kürleme yaygın olarak kullanılır, çünkü beton ürünlerin kalitesini bu yolla kontrol etmek etkili ve kolaydır [2,3]. Bununla birlikte, kür sırasında uygulanan sıcaklığın arttı- rılması, hidratasyon ürünlerinin daha hızlı çökelmesine neden olur ve bu da hidratasyona uğramamış çimento taneciklerinin etrafında oluşan daha yoğun bir hidratasyon ürünü kabuğuna yol açar [4]. Dolayısıyla bu tanecikler tam olarak hidrate olamadan yüzeyle- ri kaplanmış olur. Bu durum da nihai ürünün yeterli dayanım kazanmasını geciktirir veya önler. Hidrasyon sü- resine bağlı olarak, beton basınç dayanımının hedef seviyeye kısa sü- rede ulaşması nedeniyle, prefabrik sektöründe hızlandırılmış kür beton elemanların öngörülen sürede teslimi açısından önemlidir. Diğer yandan, er- ken bir zamanda dayanım seviyesinin tahmini, hem performans hem de eko- nomi açısından kalite kontrolünü etkin bir şekilde sağlamaktadır [5]. Özellikle prefabrik sektörü için kalıptaki betonun hızlı bir şekilde prizini tamamlayarak kalıbından alınması ve erken dayanım kazanması hem kalıbın tekrar kullanı- mı hem de seri üretimin hızlanması ve ürünlerin servis edilmesi açısından bü- yük önem taşımaktadır (Şekil 1). Beton dökümü sırasında, ortalama sıcaklığın art arda üç gün süre ile + 5 ºC’un altına düşmesi TS 1248 stan- dardında [6] soğuk hava olarak tanım- lanmıştır. Birbirini izleyen 3 günden uzun bir süre içinde; günlük ortalama hava sıcaklığı 5 ºC’den az ise veya 24 saatlik bir sürenin yarısından daha fazla bir sürede sıcaklık 10 ºC’nin üze- rine çıkmıyor ise, bu koşullar da yine soğuk hava koşulları olarak tanımlan- maktadır [7]. Taze betonun döküldüğü ortamın sıcaklığı düşünce priz süresi uzar, hidratasyon yavaşlar ve dayanım kazanma hızı azalır, buna bağlı olarak da kalıp alma süresi de gecikir. Taze betonun ve içindeki suyun donmasıyla birlikte hidratasyon da durur. Don et- kisine uğrayan beton çözülünce hid- ratasyon yeniden başlayabilir, ancak çimento hamuru agrega ara yüzey- lerinde aderans büyük ölçüde azalır, çünkü trikalsiyum alumino monosülfat kristal yapıları yeterince oluşamaya- caktır [8]. Bu durum ise beton daya- nımında düşüşe yol açar. Bu nedenle soğuk ortam koşullarında dökülen be- tonlara ilave önlem alınmalıdır. Soğuk ortam koşullarında beton geç dayanım kazandığı için kalıp alma süreleri de ortam sıcaklığının düşüklüğüne göre Bileşen SiO 2 Al 2 O 3 Fe 2 O 3 Na 2 O CaO K 2 O MgO SO 3 Kızdırma Kaybı İçerik, % 20,62 5,65 4,05 0,64 62,08 0,56 2,55 2,57 1,55