Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 130

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2019 ◆ SAYI : 130 20 rin sünekliği ( Δ u/ Δ y) CP numunesinin sünekliğine eşdeğerdir. Çünkü CP nu- munesinin akma yerdeğiştirmesi ( Δ y) küçüktür. ACI 374.1-05’te [10] tanımlanan kabul kriterine göre; %3.5 dan küçük olma- yan bir kat yerdeğiştirme oranı (i) için uygulanan üçüncü yükleme çevrimin- de, boşaltma ve yükleme kolları ara- sında -%0.35 ve +%0.35 yerdeğiştir- me oranları arasında hesaplanan kiriş rijitliği k 3.5 ’ in ilk rijitlik k i ’ nin %5 in den küçük olmaması gerekmektedir, Şekil 10. Tablo 4 de numunelerin k i ilk rijit- likleri ve k 3. 5 çevrim geçişi rijitlikleri ve- rilmektedir. SP5 dışındaki BPf numu- neler bu kabul kriterini sağlamamıştır. Enerji tüketim kapasitesi Şekil 11-a ve 11-b’de deney numu- nelerinin her yük çevrimindeki enerji tüketimleri ve yığışımlı enerji tüketim özellikleri karşılaştırılmıştır. Şekil 11- a’da görüldüğü gibi; yük çevrimi ba- şına enerji tüketimi, yük döngüsünün kapamış olduğu alan olarak tanımlan- maktadır. SP1 den SP4 e kadar olan numunelerde enerji tüketimi, CP nu- munesinin enerji tüketiminin sadece %64’ü kadardır. Şekil 11-b’den gö- rüldüğü gibi, BPf numunelerin toplam enerji tüketimi de belirgin olarak CP numunesinden küçüktür. Öte yandan, SP5 numunesinin enerji tüketimi CP numunesininkine eşdeğerdir. Park ve Eom [11] ile Eom ve Park’a [12] göre, betonarme elemanların yük döngüsü başına enerji tüketimi ağırlıklı olarak büyük plastik şekildeğiştirme- ye maruz kalan eğilme donatılarından kaynaklanmaktadır. Bunun kanıtı Şekil 7’de görülmektedir. SP5 ve CP numu- nelerindeki (Şekil 7-b ve 7-c) donatıla- rın enerji tüketimleri, SP3 numunesin- dekilere (Şekil 7-a) göre belirgin olarak büyüktür. ACI 374.1-05’te [10] tanımlanan kabul kriterine göre; %3.5 dan küçük olma- yan bir kat yerdeğiştirme oranı (i) için uygulanan üçüncü yükleme çevrimin- de, enerji tüketim oranı ( β) 0.125 den küçük olmamalıdır. β , üçüncü yük çevrimindeki enerji tüketiminin (E II ) , idealize edilmiş elastoplastik davranışa karşı gelen enerji tüketimine (E IIO ) oranı olarak tanımlanmıştır, (Şekil 10). Tablo 4 de β değerleri verilmiştir. BPf numu- nelerde, düşük enerji tüketimi gerçek- leşmiş olsa da β > 0.125 kabul koşulu sağlanmaktadır. DENEY SONUÇLARININ DEĞERLEN- DİRİLMESİ Deney Değişkenlerinin Etkileri SP2 ve SP4 numunelerinde kullanılan çelik L-korniyerler taşıma kapasitesini arttırmış, kolon pas payının erken çat- lamasını önlemiştir. Çelik korniyerlerin kullanılmadığı SP1 ve SP3 numuneleri- nin sonuçları dikkate alındığında, kolon Şekil 11. Numunelerin çevrimsel enerji tüketme özellikleri