Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 132

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2019 ◆ SAYI : 132 22 rışımını iletebilmesi için maksimum agrega tane büyüklüğü ve su/bağlayıcı oranı gibi çeşitli beton özelliklerini dik- kate alacak şekilde yeterli pompalama gücüne sahip olarak tasarlanması ge- rekmektedir. Pompanın dikkate alınan en kritik özelliği beton karışımı üzerine uyguladığı basınçtır. Bu basınç, beto- nun dökülme-yazdırılma hızını ve mik- tarını doğrudan etkilemektedir. Döküm yapılacak beton katmanlarının uzunluk, genişlik, yükseklik vb. boyut- sal özellikleri ile her katmanın tamam- lanma süresi ve beton döküm hızı gibi parametreler hareket kontrol sistemi tarafından yönetilmelidir (Şekil 6). Günümüzde 3D yazıcılar için geliştiri- len yazılımlar genelde farklı sektörlere ve farklı malzemelerin yazdırılmasına yöneliktir. Mevcut yazılımların taze haldeki betonun davranışını temsil edebilmesi ve 3D yazıcılarla uyumlu kullanılabilmesi zor olsa da, ilk en- düstriyel ölçekli çalışmalarda bedelsiz olarak tedarik edilebilen bu programlar kullanılmıştır. İSTON tarafından geliştirilen 3D beton yazıcı kullanılarak beyaz çimentolu C40/50 dayanım sınıfında kent mobil- yaları üretilmiştir (Şekil 7). Endüstriyel uygulama aşamasında 300x250x200 cm çalışma platformuna sahip 3D ya- zıcı ile 200x100x60 cm ölçülerinde bir ürün yaklaşık 40 dakika sürede üretile- bilmektedir. SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRME 3D beton yazıcısı teknolojisi inşaat sektöründe ümit verici bir yöntem olarak kendini göstermektedir. Bu yöntem ile kalıp kullanılmadan çok hızlı olarak yapıların inşaası mümkün- dür. Bu yeni teknolojiyle, bina yapımı dışında endüstriyel olarak prefabrike ürün üretimleri gerçekleştirilmesi de mümkündür. İSTON, kendi geliştirdiği 3D beton yazıcı ve beton karışım tasa- rımıyla prefabrik olarak dekoratif şehir mobilyası ürünlerin bu teknoloji ile üre- tilebileceğini göstermiştir. 3D yazdırılabilir beton, uygun bileşen- ler kullanılarak ekstrüde edilebilir ve üst üste eklenen beton katmanlarını ta- şıyabilecek özellikte olmalıdır. Betonun akışkan halde iken kayma dayanımı düşüktür. Aynı akışkanlık seviyesinde betonun kayma dayanımının arttırıl- ması 3D beton yazıcı teknolojisinde önemli hususlardan birisidir. Bu amaç- la beton karışımına betonunun işlene- Şekil 7-8. İSTON’da geliştirilen 3D beton yazıcı kullanılarak üretilen ürünler