Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 132

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2019 ◆ SAYI : 132 8 ile yapısal kaplama betonu arasındaki göreli kalkma ( D2 yerdeğiştirmesi ) ve kayma ( D3 yerdeğiştirmesi ) hareketle- rini belirlemek üzere mesnet bölgele- rinde yapılmıştır. Yükleme kesitlerinde gerçekleşen şekildeğiştirmelerin kay- dedilmesi için şekildeğiştirme ölçerler kullanılmıştır. 60 mm kapasiteli şekil- değiştirme ölçerler farklı konumlarda temizlenmiş beton yüzeye yapıştırıl- mıştır. 2.3. Z1K-1 ve Z2K-1 Numuneleri Yapısal kaplama betonu doğal pürüz- lülüğe sahip ÖBD üzerinde oluşturul- muştur. Kayma donatıları yalnızca iki ÖBD elemanının birleştiği kesitte yer almaktadır ve 400 mm ara ile yerleşti- rilmiştir, Şekil 1. Z2K-1 numunesinde, yükleme tarafındaki 2m lik kenar bö- lümde ÖBD boşlukları harç ile doldu- rulmuştur. Monolitik olarak arttırılan yük ile yük altında gerçekleşen düşey yerdeğiş- tirme (D1) arasındaki ilişki Şekil 5’de gösterilmiştir. Z1K-1 numunesinde yaklaşık 19 mm yerdeğiştirme oluş- tuğu esnada yük 400 kN’a ulaştıktan sonra ani bir şekilde 300 kN’a düşmüş ve yük boşaltılana kadar bu seviyede devam etmiştir. Z2K-1 numunesinde ise en büyük yük 350 kN civarında oluşmuştur. Yaklaşık 22 mm yerdeğiş- tirmeden sonra yük 300 kN’a düşmüş ve yük boşaltılana kadar bu seviyede kalmıştır. İki deneyden elde edilen kuvvet-yerde- ğiştirme ilişkileri Şekil 6’da karşılaştı- rılmıştır. Numunelerin başlangıç rijitli- ğinin yaklaşık olarak aynı olduğu ve 20 mm lik yerdeğiştirmeden sonra oluşan kuvvetlerin benzer seviyede kaldığı gö- rülmektedir. Eğilme deneylerinde beton katmanlar arasında deney sonunda 20 mm kay- ma ve 6 mm kalkma hareketleri göz- üzerine Q188/188 tipi hasır donatı paspayları üzerine yerleştirilmiş ve 70 mm kalınlıklı yapısal kaplama betonu dökülmüştür. 2.2. Yükleme ve Ölçüm Sistemleri Bir hidrolik verenle üretilen kuvvet rijit bir dağıtma kirişi ile numune genişliği boyunca dağıtılmıştır. Hidrolik verende oluşan kuvvet, yükölçer ile elektronik olarak kaydedilmiştir. Mesnet tepkileri laboratuvar döşemesine aktarılmıştır. Deney düzeneğinin şematik resmi ve bir fotoğrafı Şekil 4 de verilmiştir. Teo- rik açıklık L=5600 mm olarak gerçek- leşmiştir. Yük sağ mesnete 800 mm, sol mesnete de 4800 mm mesafeden etkitilmiştir. Yükleme hızı oldukça ya- vaş tutularak artan yükler etkisindeki davranış adım adım gözlenmiştir. Numuneler üzerindeki farklı kesitlerde gerçekleşen mutlak ve göreli yerde- ğiştirmelerin kaydedilmesi için yerde- ğiştirme ölçerler kullanılmıştır. Mutlak yerdeğiştirme okumaları, her numu- neyi oluşturan iki adet ÖBD nin açıklık ortası, yükleme kesiti ( D1 yerdeğiştir- mesi ) ve mesnetlerde yapılmıştır. Gö- reli yerdeğiştirme okumaları ise ÖBD Şekil 3 . Z2K-1 ve Z2K-3 numunelerinde ÖBD boşluklarının harç ile doldurulması Tablo 1 . Tek ÖBD için kesit özellikleri Özellik Yalın Durum Kompozit Durum Döşeme yüksekliği (cm) 15 22 Döşeme genişliği (cm) 120 120 Kesit alanı (cm 2 ) 1196 2036 Kesit ağırlık merkezinin alt başlığa uzaklığı (cm) 7.53 12.06 Atalet momenti (cm 4 ) 30046 92857 Kesit mukavement momenti (alt başlığa göre) (cm 3 ) 3990 7702 Alt donatının alt kenara uzaklığı (cm) 2 2 Üst donatının üst kenara uzaklığı (cm) 3 10