Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 133

MAKALE BETON PREFABRİKASYON OCAK 2020 ◆ SAYI : 133 14 beton bariyerlerle değiştirilmeye baş- lanmış ve onarım yapılan bariyer mik- tarı yol kesimindeki bariyerlerin tama- men beton olarak değiştirilmesinden sonra tamamen sona ermiştir. Şekil 4’te aynı yoldaki bazı hafif kazalardan örnekler gösterilmiştir [12]. 5.3. Prefabrik Beton Bariyerlerin Bazı Üstünlükleri Daha önce de değinildiği üzere beton bariyerler yerinde dökme veya prefab- rik olarak yapılabilirler. Prefabrik beton bariyerlerin yerinde dökme beton bari- yerlere göre bazı ilave üstünlükleri de bulunmaktadır. Bunlardan en önemli olanı prefabrik beton bariyerlerin farklı amaçlar için tekrar tekrar kullanımının mümkün olmasıdır. Örneğin aşağıdaki şematik gösterim- den de anlaşılacağı üzere 2x2 şeritlik (Şekil 5a) eski bir karayolunun şerit sayısı 3x3 olarak artırılmk istendiğinde prefabrik beton bariyerler birkaç farklı amaçla defalarca kullanılabilir. İlk ola- rak yolun bir tarafında çalışmalar sü- rerken karşı yön ve inşaat bölgesi ge- çici yani T3 engelleme düzeyine sahip bir prefabrik beton bariyer kullanılarak ayrılabilir (Şekil 5b). Daha sonra yolun tamamlanan kısmına her iki yönlü tra- fik kaydırıldığında aynı prefabrik beton bariyerler de kaydırılarak tekrar aynı amaçla kullanılabilir (Şekil 5c). Yolun her iki tarafı da tamamlandığında aynı prefabrik beton bariyerler bu kez yolun orta refüjüne kaydırılıp, gerekirse ilave bir çivi ile yere sabitlenip, H2 engelle- me düzeyine sahip bir beton bariyer haline getirilebilir (Şekil 5d). 6. SONUÇ Trafik güvenliği sorunu olan Ülkemizde güvenli sistem yaklaşımı kapsamında yol kenarı güvenliği ele alınması ge- reken önemli bir konudur. Yürürlükte olan mevzuata göre bariyerlerde kul- lanılacak olan malzemeye yönelik bir açıklama yer almamakta ancak kulla- nım yerine göre bariyer seçimi yol ta- sarım mühendislerine bırakılmaktadır. Örneğin, İngiltere’de refüjlerde defor- masyon yapmayan böylece karşı tara- fa araç geçişine izin vermeyen beton bariyerlerin kullanımı mevzuatta zorun- lu tutulmuştur. Belçika gibi birçok Av- rupa ülkesinde ise yine refüjlerde beton bariyer kullanımı zorunluluk olmasa da uzun vadede bakım masraflarının dü- şük olması gibi nedenlerden dolayı ter- cih edilmektedir. Yerinde dökme bari- yerler de CE belgesi gerekliliği birçok üye ülke mevzuatı çerçevesinde kulla- nılabilmekte ve Avrupa komisyonu ta- rafından yapılan açıklama ile EN 1317 kapsamına dahil edilmektedir. ABD’de de benzer şekilde özellikle otoyolların şehir içlerindeki geçişlerinde yerinde dökme ya da prekast beton bariyerler tercih edilmektedir. KAYNAKLAR [1] Global status report on road sa- fety 2018. Geneva: World Health Organization; 2018. Licence: CC BYNC-SA 3.0 IGO. [2] Visionzerenetwork, Erişim tarihi Eylül 2019, https://visionzero- network.org/about/what-is-visi- on-zero/ [3] AASHTO (2011), Roadside De- sign Guide, Washington, DC: AASHTO. [4] EGM, Erişim tarihi Eylül 2019, http://www.trafik.gov.tr/kurum- lar /trafik.gov.tr/04-Istatistik/Ay- lik/2018.pdf [5] Rune Elvik, Alena Høye, Truls Vaa, Michael Sørensen (2009). The Handbook of Road Safety Measures (Second Edition), Lon- don: Emerald Publications. [6] TS EN 1317-1 (2011). Yol korku- luk sistemleri bölüm 1: Termino- loji ve deney yöntemleri için genel kriterler, Türk Standardları Enstitü- sü, Ankara, Türkiye. [7] TS EN 1317-2 (2011). Yol kor- kuluk sistemleri bölüm 2: Verim- lilik sınıfları, darbe deneyleri mass etme kriterleri ve emniyet korku- luğu için deney metodları, Türk Standardları Enstitüsü, Ankara, Türkiye. [8] TS EN 1317-5+A2 (2013). Yol güvenlik sistemleri - Bölüm 5: Ta- şıt güvenlik sistemleri için mamul gerekleri ve uygunluk değerlendir- mesi, Türk Standardları Enstitüsü, Ankara, Türkiye. [9] N.İ. Kul-Gül, İ.Ö. Yaman, A.O. Atahan, (2016), Yerinde Döküm ve Prefabrik Beton Otokorkuluklar, Çimento ve Beton Dünyası, Sayı 122, pp. 82-93. [10]European Commission Enterprise and Industry Directorate-Gene- ral (2013). In situ concrete road barriers, Erişim tarihi Eylül 2019, http://www.bbsbarriers.com/ wp-content/uploads/2015/05/ EC-Letter-on-in-situ-concrete-ro- ad-barriers.pdf [11]C.F. McDevitt, Basics of Concrete Barriers, Erişim tarihi Eylül 2019, https://www.fhwa.dot.gov/pub- lications/publicroads/00marapr/ concrete.cfm [12]Kadıoğlu H., Beton-Çelik Otokor- kuluk Karşılaştırması, Beton Oto- korkuluklar ve Karayolu Güvenliği Çalıştayı, 2014.