Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 142

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2022 ◆ SAYI : 142 13 Ekartman ölçümü: Balastsız demiryo- lu hattı üstyapı döşeme sistemi için seçilen numuneler üzerinde ekartman ölçümü yapılmıştır. Mekanik gereklilikler ile ilgili testler: Balastsız demiryolu hattı üstyapı dö- şeme sistemi için seçilen numuneler üzerinde aşağıdaki testler sıra ile ger- çekleştirilmiştir: 1. Düşey yerdeğiştirme ve düşey statik rijitliğin izleneceğ i “Düşey Yük Testi” 2. Düşey statik rijitliğin ve yatay yer- değiştirmelerin birlikte izleneceği “Eğik Yorulma Testi” Düşey Yük Testi Döşeme merkezindeki bir ray oturum alanı aksında iki ray üzerinde, düşey doğrultuda aynı anda uygulanan yük- leme-bekleme-boşaltma döngüsünü içermektedir, Şekil 9 ve 10. Yükleme-bekleme-boşaltma döngü- sünün uygulanmasında belirlenmiş sabit yükleme hızı esas alınmaktadır. Q2 yükü proje kriterlerine uygun olarak seçilmektedir. YDMLab’da düşey yük testinin uygulanmasını gösteren bir fotoğraf Şekil 11 de verilmiştir. Eğik Yorulma Testi Döşeme merkezindeki bir ray oturum alanı aksında iki ray üzerinde, düşey doğrultuda aynı anda uygulanan yükün raylarda düşey ve yatay bileşenlere dönüştürülmesi şeklinde uygulanan deneydir, Şekil 12. Düşey Q1 yükleri- nin raylarda düşey ve yatay bileşenlere (22°≤ α ≤31°) dönüştürülmesi için kullanılan özel yükleme kirişi Şekil 13 de verilmiştir. Uygulanan yükler hat üstyapısının servis ömrü boyunca maruz kalacağı yükleme durumu esas alınarak belirle- nir. Demiryolu aracının her bir aksın- dan hatta etkiyecek yükü temsil eden Q1, dinamik yük faktörü ve dağıtma katsayısı kullanılarak aşağıdaki şekilde hesaplanır. Mekanik yorulmanın eğimli statik yük- leme üzerindeki etkisini değerlendir- mek üzere, her 1.000.000 luk sinüs formlu ve belirli bir frekanstaki yükle- me çevriminin başlangıç ve sonunda, belirli bir yükleme hızıyla en büyük aks yükü 1.06×(2×Q1) oluşacak şekilde bir üçgensel yükleme gerçekleştirilir. Her 1.000.000 luk çevrimsel yük ta- mamlandığında prosedür statik çev- rimle başlayarak tekrarlanır. Yorulma testi tamamlandıktan sonra bir adet statik yük çevrimi ile prosedür sonlan- dırılır. YDMLab’da eğik yorulma testinin uygulanmasını gösteren bir fotoğraf Şekil 14 de verilmiştir. Şekil 11. Düşey yük testi uygulaması [4] Şekil 12. Eğik yorulma testi [15] Şekil 13. Eğik yorulma testinde kullanılan özel yükleme kirişi [15]