Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 142

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2022 ◆ SAYI : 142 14 5. SONUÇLAR Yaklaşık 200 yıllık geçmişe sahip olan balastlı hat üstyapısının tasarım yön- temleri standartlaşmış, bu yöntemler mühendislik teknolojileri yardımıyla oldukça geliştirilmiştir. Balastlı hat tasarımları doğrudan tasarım onay testleri (homologasyon) ile doğrulan- maktadır. Yaklaşık 50 yıllık geçmişi ile görece daha yeni olan balastsız hat üstyapısının tasarım yöntemleri 2000’li yıllarda oluşturulmaya başlan- mıştır. Bu yöntemler 2015 den sonra da yönetmeliklerde yer bulmaya baş- lamıştır. Demiryolu otoritelerinin diğer bileşenler için gösterdiği yaklaşım göz önüne alındığında, balastsız hatlar için de tasarım onay test prosedürlerinin gelişeceği öngörülmektedir. Balastsız hatlar için, birçok ülkede başlatılan ancak henüz fikir birliğine ulaşılamamış test hattı ve laboratuvar çalışmaları sürmektedir. Ülkemizde 2018 yılında yapımına başlanan ba- lastsız hat tasarımı için, TCDD, İTÜ ve Yapıray A.Ş işbirliği ile mevcut literatür ve tasarım yöntemleri incelenerek yeni bir tasarım onay test prosedürü öne- rilmiştir. Bu prosedürün uygulandığı deneysel çalışmalar, İTÜ İnşaat Fakül- tesi Yapı ve Deprem Mühendisliği La- boratuvarında başarıyla sürmektedir. Devam eden çalışmalar doğrultusunda önerilen prosedürün önümüzdeki dö- nemde daha da gelişeceği öngörül- mektedir. 6. KAYNAKLAR [1] Ölçer, B. (2022). “EN 16432-2’de Verilen Tasarım Yöntemlerinin Anka- ra-Sivas YHT Hattı Tünellerinde Uygu- lanan Balastsız Demiryolu Üstyapısı Üzerinden İncelenmesi” , Yüksek Li- sans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. [2] Haban, F. (2016). Theoretische und experimentelle Untersuchungen an Spannbetonschwellen / Franz Xaver Haban; Gutachter: Stephan Freudens- tein, Günter Prager; Betreuer: Step- han Freudenstein [München: Uni- versitätsbibliothek der TU München], http://d-nb.info/1119318939/34 [3] Mine railway. Wikiwand. (n.d.). Eri- şim: Mart 31, 2022, https://www. wikiwand.com/en/Mine_railway [4] Yapıray Demiryolu İnş. Sis. San. Tic. A.Ş. (2021) Şirket içi dokümanlar, İs- tanbul, Türkiye. [5] Freudenstein, S., Geisler, K., Mölter, T., Missler, M., Stolz, C. (2018). Be- ton Kalender: Ballastless Tracks. Ber- lin, Germany: Ernst & Sohn. [6] Raylı Ulaştırma Sistemleri ve Sanayi- cileri Derneği, Demiryolu Taşımacılığı ve Raylı Sistemler (4 Eylül 2015). [7] EN 16432-1 (2017). Railway appli- cations – Ballastless track systems – Part 1: General requirements. CEN/ TC 256, Brüksel, Belçika. [8] EN 16432-2 (2017). Railway appli- cations – Ballastless track systems – Part 2: System design, subsystems and components. CEN/TC 256, Brük- sel, Belçika. [9] Esveld, C. (2014). Modern Railway Track (2nd ed.). Zaltbommel, The Netherlands.: MRT Productions. [10] EN 1992-1-1 (2005). Eurocode 2: Design of concrete structures – Part 1-1: General rules and rules for buil- dings. CEN/TC 250, Brüksel, Belçika. [11] Administrador De Infraestructuras Ferroviarias (2000). Sistemas De Vía Sobre Base De Hormigón Y Tacos Prefabricados, 1.Baskı, İspanya. [12] EN 13230-1 (2010). Railway appli- cations - Track - Concrete sleepers and bearers - Part 1: General require- ments CEN/TC 256, Brüksel, Belçika. [13] EN 13481-1 (2007). Railway appli- cations - Track - Performance requ- irements for fastening systems-Part 1: Definitions CEN/TC 256, Brüksel, Belçika. [14] EN 13146-1 (2015). Railway applica- tions - Track - Test methods for faste- ning systems - Part 1: Determination of longitudinal rail restraint CEN/TC 256, Brüksel, Belçika. [15] Güllü, A., Özden, B., Ölçer, B., Özcan, A., Binbir, E., Durgun,Y., Saruhan, H., Sahin, F., Senol, E., Khajehdehi, A., Nobakhtjoo, A., Yuksel, E., “Rapid and Easily Applicable Procedure for Full- Scale Laboratory Tests of Ballastless Slab Tracks”, J. Transp. Eng., Part A: Systems, 2021, 147(9): 04021050, DOI:10.1061/JTEPBS.0000563. Şekil 14. Eğik yorulma testi [15]