Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 142

YENİLİKLER BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2022 ◆ SAYI : 142 27 İnşaatın geleceği için daha yeşil mal- zemeler geliştiren araştırmacılar için büyük bir karbon ayak izine sahip olan beton, birincil hedeftir. Daha önceki sayılarımızda da yer verilen bir dizi ça- lışma, eski lastiklerin bir yol malzemesi olarak daha güçlü, daha ısıya dayanıklı ve yeterince esnek versiyonlar yapmak için nasıl kullanılabileceğini göstermiş- tir. Yeni bir çalışmada ise, eski lastik- leri içeren beton döşeme plakasının birkaç yıl boyunca performansı izlene- rek gerçek hayattaki değeri değerlen- dirilmiştir. Çalışmada kullanılan beton türü, öğü- tülmüş lastik takviyeli beton olarak tanımlanmakta ve üretimi, lastiğin kuma benzer bir kıvamda öğütülme- sini içermektedir. Öğütülmüş lastik, daha sonra çimento, su ve diğer bile- şenlerle karıştırılarak belirli bir oranda kumun yerini almak için kullanılmakta ve beton elde edilmektedir. Betonun bu şekilde elde edilmesiyle doğal malze- meye olan bağımlılık ta azaltılmaktadır. Güney Avustralya Üniversitesi ve Mel- bourne'deki RMIT Üniversitesi'ndeki bilim adamları, laboratuvar testlerinde çok fazla umut vaat etmesine rağmen sahadaki güvenilirliğinin daha fazla araştırılması gerektiğini belirterek mal- zemeyi laboratuvardan sahaya almaya karar vermişlerdir. Sahadaki testler için 2018'de Güney Avustralya Üniversitesi kampüsünde iki adet geleneksel beton plaka ile bir- likte iki de öğütülmüş lastik takviyeli beton plaka dökülmüştür. Bu plakalar çok fazla yaya trafiği gören bir inşaat mühendisliği laboratuvarının girişlerine konulmuş ve malzemelerin performan- sı bir ekip tarafından yakından izlen- miştir. Çalışmanın raportörü Dr. Osama Toussf, "Öğütülmüş lastikle güçlendi- rilmiş betonun (hacimce yüzde 20'ye kadar kum değişimi ile) geleneksel betona göre daha yüksek darbe diren- ci, dayanıklılık, süneklik, daha yüksek sönüm oranı, daha iyi termal ve akus- tik yalıtım özelliklerine sahip ve daha hafif olduğunu belirtmiştir. Betonun pompalanması, tesviyesi veya elek- trikli mala kullanılarak beton yüzeyinin şaplanması konusunda da müteahhit- ler öğütülmüş lastik takviyeli beton ile geleneksel beton arasında hiçbir fark olmadığını bildirmişler ve lastik kumlu karışımın aslında tüm yönleriyle daha az fiziksel çaba gerektirdiğini de ekle- mişlerdir. Darbe direnci ve dayanıklılık gibi fak- törler, betonun uzun ömürlülüğüne işaret eden çok önemli faktörlerdir. Öte yandan, beton üretimi, inanılmaz de- recede karbon yoğun bir süreçtir. Bu nedenle çatlamaya, bozulmaya veya özelliklerini kaybetmeye başlayıp ya- pıların değiştirilmesi gerektiğinde, çev- renin maruz kaldığı emisyon daha da fazla artmaktadır. Eski, biyolojik olarak parçalanamayan lastiklerin betonun durabilitesini artıracak şekilde kullan- manın dolayısı ile birden fazla faydaları bulunmaktadır. Çalışma grubundan Profesör Yan Zhuge, "Sonuçlar, öğütülmüş lastik takviyeli betonun konut pazarında ge- leneksel betona uygulanabilir ve ümit verici bir alternatif sunduğunu göster- diğini belirtmiş ve "Beton endüstrisi- nin, Avustralya'daki betonarme konut inşaatlarında geleneksel betona sürdü- rülebilir bir alternatif olarak öğütülmüş lastik takviyeli betonu düşünmesini şiddetle tavsiye ettiklerini" açıklamıştır. Araştırma, Structures dergisinde ya- yınlanmıştır. Kaynak: Güney Avustralya Üniversite- si, New Atlas, 30 Mart 2022. Öğütülmüş Lastik Takviyeli Beton Atılan lastiklerin öğütülmesiyle elde edilen lastik takviyeli beton, sahadaki testlerinde iyi sonuç vermiştir