Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 143

YENİLİKLER BETON PREFABRİKASYON TEMMUZ 2022 ◆ SAYI : 143 33 Küresel inşaatta vazgeçilmez bir rol oynayan çimento, karbon yoğun üre- tim süreci sayesinde yıllık sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde yedi- sine katkıda bulunmaktadır. Colorado Boulder Üniversitesi'ndeki bilim adam- ları, fotosentez yoluyla doğal olarak kireçtaşı parçacıkları üreten ve sonuç olarak binaları karbon lavabolarına dö- nüştürebilen bir tür bulutlu mikroalg türünü kullanarak daha çevreci bir yol keşfettiklerini iddia ediyorlar. Kalker çimentonun en önemli bile- şenlerinden birisidir, ancak karışıma eklenmesi inanılmaz derecede enerji yoğundur. Önce topraktan çıkarıl- ması, ardından öğütülmesi ve büyük miktarlarda fosil yakıtları kullanılarak aşırı yüksek sıcaklıkların elde edildiği fırınlarda işleme tabi tutulması gerekir. Bu arada, fosil yakıtların içinde depo- lanmış olan karbon da açığa çıkar. Son zamanlarda, kalker yerine atık kil veya volkanik kaya kullanılarak daha sür- dürülebilir yöntemlerin kullanılmasına yönelik umut verici ilerlemeler vardır, ancak bu son gelişmeye 2017'de Tay- land'a yapılan bir şnorkelle dalış gezi- sindeki bir gözlem kaynaklık etmiştir. Malzeme bilimcisi Wil Srubar, böl- gedeki mercan resiflerine daldığında, kireçtaşının önemli bir bileşeni olan kalsiyum karbonat tarafından mercan yapılarının doğal olarak oluşturulması- nı gözlemlemiş, bu doğal sürecin mal- zemeyi daha çevre dostu bir şekilde üretmek için kullanılıp kullanılamaya- cağı merakı da onu ve ekibini kokoli- tofor adı verilen bir mikroalg formuna yönlendirmiştir. Bu minik canlılar, mercan resiflerinden daha hızlı bir oranda kalsiyum karbo- nata dönüştürmek için güneş ışığını ve deniz suyunu kullanarak, fotosentez yoluyla karbondioksiti doğal olarak saklamakta ve depolamaktadırlar. Ilık suda, soğuk suda, tuzlu suda ve tatlı suda yaşayabilmeleri de onların dünya çapında yetiştirme potansiyelini gös- termektedir. Srubar bunları, “Yüzeyde, bu çok karmaşık, güzel kalsiyum karbonat kabuklarını yaratıyorlar" diye tanımla- mıştır. "Temelde hücreleri çevreleyen bir kireçtaşı zırhı…" Biyojenik Kireçtaşı ile Oluşturulan Çimento, Karbonsuz Beton Vaat Ediyor Malzeme bilimcisi Wil Srubar, biyojenik kireçtaşı kullanılarak yapılmış bir beton örneğiyle TEKNOLOJİK YENİLİKLER: Hazırlayan: Bülent TOKMAN (Y. Mimar)