Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 144

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2022 ◆ SAYI : 144 10 edilen alışveriş merkezi Şekil 3’te ve- rilmiştir. Çatı kirişlerinde açılan tesisat boşluklarının yanı sıra, yapıda birbirine dik doğrultudaki kirişlerin bir doğrul- tuda kolonlara, diğer doğrultuda ise kolonlara mafsallı olarak bağlanan alt başlıkları eğimli kirişlere taşıtıldığı gö- rülmektedir. Geçilen açıklık büyüdükçe, prefabrike betonarme çatı kirişlerinin öz ağırlık- larındaki artış taşıma ve montaj sıra- sında güçlüklere neden olmaktadır. Bu durum, çatı kirişinde ağırlık artışının yanı sıra deprem yüklerinin de büyü- mesine ve temel sisteminin tasarımına doğrudan etki etmektedir. Farklı ülkelerde uygulanmış betonarme kafes çatı kirişleri ile kiriş öz ağırlıklarını azaltıp daha büyük açıklıkların geçildiği bilinmektedir. Bu tür çatı sistemlerinin konder (ikincil) eğilmeler (Vierendeel etkisi) nedeniyle özel olarak donatıldığı bilinmektedir. Yine, homojen boşluklu kirişler olması durumunda, boşlukla- rın çaplarının kiriş yüksekliğine oranı, ardışık boşlukların merkezlerinin birbi- rine olan uzaklıklarının uygun tasarımı önem kazanmaktadır [4]. Çek Cumhuriyeti’nde 2010 yılında prefabrike betonarme yöntemi ile inşa Şekil 3. Çatı Kirişlerinde Tesisatlar için Açılan Boşluk Örnekleri a,b VCES (Çek Cumhuriyeti) [9] Ç Ç a b a b c d Şekil 4. Mitterskirchen Çok Amaçlı Salonu-2017 Prefabrike Betonarme Kafes Çatı Kirişi Laumer Betonfertigteile (Almanya) [5] a,b) Prefab- rike Betonarme Yapı Montajı, c) Prefabrike Yapı Görünüşleri, d) Prefabrike Yapının Kesiti