Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 144

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2022 ◆ SAYI : 144 7 Prefabrike Betonarme Endüstri Yapılarında Eğimli Çatı Kirişi-Sistem Alternatiflerinin Değerlendirilmesi EVALUATION OF SLOPED ROOF BEAM- SYSTEM ALTERNATIVES IN PRECAST REINFORCED CONCRETE INDUSTRIAL BUILDINGS ABSTRACT Prefabricated modular reinforced concrete buildings are constructions where structural system elements are produced serially and especially at high standards in production faci- lities and transported to the site and assembled. In Turkey, such buildings are used for industrial structures, bu- siness centers, sports halls, depot/ storage structures, and with lesser implementation in residential buil- dings, hospitals, and car-park struc- tures. Prefabricated buildings made with pre-tensioned or post-tensioned members usually outperform buil- dings made with conventional met- hods mainly from their high-quality production, tolerances, and speed of construction. The importance of the roof beam configuration is high in sys- tems having columns fixed at column bases (foundation level) and hinged at the top (roof level). Geometrical properties of buildings, climatic and soil conditions of the building site, production methods and locations of the members, etc. affect the design of roof beams. In addition, the sele- ction of the roof beam highly affects the selection of the overall structural system. This study focuses on both an overview of the roof beam design alternatives representing several well- known countries that have achieved significant milestones in prefabricati- on technology and a typological work conducted in 100 examples of existing prefabricated buildings from Turkey. ÖZET Prefabrike modüler betonarme binalar, taşıyıcı sistem elemanlarının üretim te- sislerinde yüksek standartlarda seri ve özel olarak üretilerek yapım sahasına nakledilip montajı yapılan binalardır. Türkiye’de prefabrike betonarme bi- nalar özellikle sanayi/endüstri tesisi, ticaret merkezi, spor salonu, depo, daha az sıklıkla konut, okul, hastane ve otopark amaçlı olarak inşa edilmek- tedir. Üretimin seri ve kontrollü olma- sı, ön ya da ardgerme yöntemlerinin kullanılmasına olanak sağlaması, hızlı yapım tekniği ile prefabrike binaları geleneksel yöntemlerle inşa edilmiş binalara göre pek çok bakımdan üstün kılmaktadır. Çoğunlukla tek katlı olan, genelde kolon-temel bağlantılarının ankastre, kolon-kiriş birleşimlerinin mafsallı olarak teşkil edildiği prefabri- ke betonarme endüstri yapılarında çatı kirişlerinin konfigürasyonunun önemi büyüktür. Yapıların geometrisi, inşa edileceği bölgenin iklim-zemin koşul- ları, yapı elemanlarının üretim yeri/ yöntemi vb. parametreler düşünüldü- ğünde bu kirişlerin farklı boyut ve tasa- rımlarda üretilmesi mümkündür. Kiriş biçiminin seçimi aynı zamanda tüm yapısal sistemin seçimini de büyük ölçüde etkilemektedir. Bu çalışma kap- samında, öncelikle dünyada farklı çatı kiriş tasarımları araştırılmış, ülkemizde yaygın kullanılan sistemler değerlen- dirilmiş, inşası tamamlanan yaklaşık 100 uygulama projesinde kullanılan eğimli çatı kirişleri analiz edilmiş, so- runlar ve olası çözümler incelenmiştir. 1. GİRİŞ ve MOTİVASYON Prefabrike yapılar çubuk sistemler, panel sistemler, hücre sistemler ve karma sistemler olarak sınıflandırı- labilmektedir [1]. Türkiye’de 1960’lı yıllardan beri yaygınlaşan prefabrikas- yonda, üretim ve montaj aşamasındaki Selin KOCA 2018 yılında Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Mimarlık bölümünden onur öğrenci derecesiyle mezun ol- muştur. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Çevre Kontrolü ve Yapı Teknolojisi yüksek lisans programına devam etmektedir. Cumhuriyet dönemi Türk mimarisi, yüzen yapı tasarımı üzerinde araş- tırmaları bulunmaktadır. Prefabrike betonarme yapıların tasarımı ve güç- lendirme üzerine araştırma, proje ve uygulamalarında çalışmaktadır. 2018 yılında F=m.a Proje’de proje mimarı olarak çalışmaya başlamıştır.