Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 147

MAKALE BETON PREFABRİKASYON TEMMUZ 2023 ◆ SAYI : 147 24 atının zor olduğu durumlarda avantaj sağlanmaktadır. 4. SONUÇ ve ÖNERİLER Taşıyıcı sistemi önüretimli betonarme konsol kolonlar ile mafsalla bağlı farklı özelliklerdeki kirişlerden oluşan ve en- düstriyel tesis olarak çok yaygın kul- lanılan binaların, yetersiz tasarım, üre- tim ve montaj işlemleri sonucu ortaya çıkan deprem risklerinin azaltılması için; betonarme manto, çelik manto, lifli polimer ile sargılama, yatay daya- nım ve rijitlik artırıcı çapraz sistemler kullanımı ve sönümleyici kullanımı gibi farklı güçlendirme yöntemleri su- nulmuş ve mevcut deneysel sonuçlar paylaşılmıştır. İnşa edildiği dönemde geçerli olan deprem yönetmeliği koşullarına göre tasarlanan benzer pek çok binanın hesaplarında kullanılan eşdeğer dep- rem yükleri, özellikle zayıf zeminler- de Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018’de öngörülen değerlerden küçük kaldığından, bu binaların mevcut dep- rem güvenliğinin acilen sorgulanması ve gerekli görülmesi durumunda güç- lendirilmesi deprem riskinin azaltılma- sı bakımından çok önemlidir. Mevcut bir endüstriyel binanın deprem performansının Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018’e göre göre yetersiz olduğu belirlendikten sonra, betonar- me manto ve sönümleyici kullanımını esas alan iki farklı yöntemle güçlen- dirmesi yapılmış ve hesap adımları sunulmuştur. İncelenen taşıyıcı sistem türünde kon- sol kolonun kritik kesitinde yapılan değerlendirmenin yanı sıra mafsallı kolon-kiriş bağlantılarında ortaya çı- kan kesme kuvveti istemleri ve stabi- lite kontrollerinin de yapılması gerek- mektedir. Türkiye Prefabrik Birliği Teknik Komite- si tarafından orta hasarlı önüretimli be- tonarme binalar için hazırlanan “değer- lendirme ve güçlendirme yönergesi” taslağı bu çalışmalarda kullanılabilir. 5. KAYNAKLAR 1. Yüksel E, Ataköy, H, Barka G, Ya- nık F, Güner Ş, Özkan Ü, “06 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri- nin Önüretimli Betonarme Yapılara Etkisinin Değerlendirilmesi”, Beton Prefabrikasyon Dergisi, 146, Nisan 2023. 2. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, 30364 sayılı Resmî Gazete, 18 Mart 2018. 3. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Bi- nalar Hakkında Yönetmelik, 26454 ve 26511 sayılı Resmî Gazeteler, 2007. 4. Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 1997 Deprem Yönetmeliği (1998 Değişiklikleri ile Birlikte), Bayındırlık ve İskân Bakan- lığı, 1998. 5. Yüce S, Yüksel E, Bingöl Y, Taşkın K, Karadoğan HF, “Local Thin Jac- keting for The Retrofitting of Reinfor- ced Concrete Columns”, Structural Engineering and Mechanics, Vol.27, No.5, pp.589-607, 2007. 6. Karadoğan HF, Yüksel E, Yüce S, Va- tansever C, “Several Pilot Tests for Retrofitting of Damaged Prefabrica- ted Columns”, Sustainable Develop- ment of Precast Concrete Industry, 17th International Congress of the Precast Concrete Industry, May 2002, Istanbul. 7. Wang, R., Jirsa, J.O., Wood, S.L. (2009). Rehabilitation of Precast Industrial Buildings using Cables to Develop Diaphragm Action. In: Ilki, A., Karadogan, F., Pala, S., Yuksel, E. (eds) Seismic Risk Assessment and Retrofitting. Geotechnical, Geo- logical and Earthquake Engineering, vol 10. Springer, Dordrecht. htt- ps:/ /doi.org/10.1007/978-90-481- 2681-1_9. 8. Soydan C., “Yeni Bir Enerji Sönüm- leyici Eleman ve Prefabrike Yapı Sis- temlerindeki Moment Aktarmayan Birleşimlere Uygulanması”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ekim 2015. 9. Soydan C, Yüksel E, İrtem E, “Retro- fitting of the Pinned Beam to Column Connections in RC Precast Frames by Lead Extrusion Dampers”, Bul- letin of Earthquake Engineering 16(3):1273–1292, (2018). 10. Nobakhtjoo, A., “Experimental and Numerical Evaluation of Bare and Retrofitted Pinned Beam-to-Column Connections in Industrial Precast RC Structures”, M.Sc. Thesis, Istanbul Technical University Graduate Scho- ol of Science Engineering and Tech- nology, December 2019. 11. Soydan C, Yüksel E, İrtem E, “Se- ismic performance improvement of single-story precast reinforced concrete industrial buildings in use”, Soil Dynamics and Earthquake En- gineering, 2020, Vol. 135, Page 106167. 12. İTÜ SEM – TPB “Deprem Etkisi Al- tında Önüretimli Betonarme Binaların Tasarımı Eğitim Programı (İleri Dü- zey) Ders Notları, Ocak 2023. 13. SAP2000 “Linear and Nonlinear Sta- tic and Dynamic Analysis and De- sign of 3D Structures”, Computers and Structures Inc. 14. Seismostruct, “Civil Engineering Software for Structural Assessment and Structural Retrofitting, https:// seismosoft.com/products/seismos- truct/