Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 148

MAKALE BETON PREFABRİKASYON EKİM 2023 ◆ SAYI : 148 9 JAPONYA DEPREM YÖNETMELİKLERİNİN GELİŞİMİ 26-28 Eylül 2023 tarihleri arasında UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu), IPRED (Deprem Zararlarının Azaltılması Uluslararası Platformu) ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nin birlikte düzenle- diği “12. Yıllık Toplantı” ve “06 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri Uluslararası Konferansı” na katılarak “Development and Current Seismic Codes in Japan” başlıklı sunumu yapan Prof.Dr.Yuji Ishiyama’ya, hazırladığı İngilizce bildiri metninin dilimize çevri- lerek Beton Prefabrikasyon Dergisinde yayımlanmasına izin verdiği için okuyu- cularımız adına teşekkür ederim. Depreme dayanıklı taşıyıcı sistemler oluşturmak üzere Japonya’da son yüz elli yılda verilen mücadele ve ya- şanan gelişmeler ayrıntılı olarak an- latılmaktadır. Depreme dayanıklı bina tasarımında kullanılan farklı yakla- şımlar sunulmakta, Eurocode ve ABD Yönetmelikleri ile sayısal karşılaştır- malar yapılmaktadır. Yaşanan depremlerden kazanılan tec- rübeler ile deneysel ve kuramsal çalış- malardan elde edilen sonuçlar birlikte değerlendirilerek sürekli güncellenen deprem yönetmeliklerinin, deprem ha- sarlarından dolayı oluşan can ve mal kayıplarının azaltılmasında çok etkili olduğu gösterilmiştir. ÖZET Japonya’da meydana gelen büyük depremlerin neden olduğu yıkımlar sonrasında deprem yönetmeliklerinde Çevirenin Notu (Prof.Dr. Ercan Yüksel tarafından İngilizce makaleden dilimize çevrilmiştir.) büyük değişiklikler yapılmıştır. 1923 de yaşanan Büyük Kanto Depremi, 1924 yılında “eşdeğer deprem yükü katsa- yısının” kentsel imar kanununa dahil edilmesini sağlamıştır. 1968 Tokachi- oki Depremi, betonarme kolonlarda kayma donatısı uygulamasında re- vizyona gidilmesine neden olmuştur. 1978 Miyagiken-oki Depremi, yeni bir deprem tasarım yönteminin benim- senmesine yol açmıştır. 1995 Büyük Hanshin-Awaji Depremi, şekil faktö- rünün revize edilmesini ve “depreme karşı güçlendirme teşvik yasasının” yürürlüğe girmesini sağlamıştır. 2011 de yaşanan Büyük Doğu Japonya Depremi, tsunami tahliye binaları ile asma tavan sistemlerinin deprem güvenliğinin sorgulanmasına neden olmuştur. Bu makale, Japonya’da bi- nalara yönelik depreme dayanıklılık teknolojisinin yüz yıllık geçmişini ve mevcut deprem yönetmeliklerinin öze- tini anlatmaktadır. Uluslararası deprem yönetmelikleri ile karşılaştırmalar da yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: 1923 Büyük Kanto Depremi, Eşdeğer Deprem Yükü Katsayısı, Yapı Yönetmeliği, Deprem Güvenliği Değerlendirme Yöntemi, 1978 Miyagiken-oki Depremi, Yeni Deprem Tasarım Metodu DEVELOPMENT AND CURRENT SEISMIC CODES IN JAPAN ABSTRACT Major changes in seismic codes have been made after the damage caused Yuji ISHIYAMA, Dr. Eng. 1942 yılında doğan Prof.Dr. Yuji IS- HIYAMA, Japonya Hokkaido Üniver- sitesinden 1965 yılında lisans, 1967 yılında yüksek lisans ve 1982 yılında doktora derecelerini almıştır. 1967-1971 yılları arasında Japon Bayındırlık Bakanlığında çalışmıştır. 1971-1991 yılları arasında Bayındırlık Bakanlığına bağlı Bina Araştırma Ens- titüsü (BRI) ve International Institute of Seismology and Earthquake Engi- neering (IISEE)’de görev yapmıştır. 1984-1985 yıllarında KANADA’da misafir araştırıcı olarak bulunmuş- tur. 1989-1991 döneminde Peru’da “Deprem Mühendisliği Araştırma ve Afet Zararları Azaltma Merkezinin” kurulması projesinde yöneticilik yap- mıştır. 1991-2005 yılları arasında Hokkaido Üniversitesinde öğretim üyeliği yapmıştır. 2006 yılından bu yana NewsT Araştırma Laboratuvarı- nın yöneticiliğini yapmaktadır. Ayrıca 2015 den günümüze kadar Hokkaido Bina Mühendisliği Birliğinde yönetici- lik ve danışmanlık görevlerini sürdür- müştür. Ulusal ve uluslararası deprem yönet- melikleri, depremler sırasında cisim- lerin devrilmesi, yapısal süneklik ve dayanım fazlalığı kavramları ve dep- rem etkilerinin küçültülmesi üzerine