Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 150

GÖRÜŞ BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2024 ◆ SAYI : 150 27 I profiller mi U profiller mi? Ülkemizde köprü kirişlerinde genellikle I tipi öngerilmeli beton kirişler kullanıl- maktadır (Şekil 1). I tipi profilli kirişler ülkemizde çoğunlukla 10-25m açıklık için üretilmekte, çöğu zaman kompozit kiriş olarak projelendirilmektedir. Tab- liye betonun bir kısmının kalınlığının kesite katkısıyla kiriş taşıma güçü art- tırılmakta ve ekonomi sağlanmaktadır. I tipi kirişler, fabrika ortamında üretilip köprü alanına nakledilirken ve sonra- sında karşılaşabilecek bazı sorunlar şöyle sıralanabilir: 1. Kalıptan çıkarılırken yanal burkulma oluşabilir. Bunu önlemek için kal- dırma noktalarına ve açısına dikkat etmek gerekecektir. 2. Köprü yükleri ve ağırlıklarının ek- zantrik olması durumunda burulma (torsiyon) gerilmelerine karşı ek do- natı ve etriyeler gerekebilir. 3. Uzun kirişler teker teker nakledilir- ken dolyler kullanılır. Nakliye mas- rafları artar. Buna karşılık çanak tipi profillerde (Şe- kil 2) avantajlar şöyle sıralanabilir: 1. Kalıptan çıkarılırken yanal burkulma oluşmaz. 2. Çanak kirişler şantiyede kapatılınca burulma açısından çok sağlam ve dayanıklı olur. Ek donatı ve etriye gerektirmez. 3. Nakliyede çanak kirişler üst üste konabileceğinden bir seferde daha çok kiriş taşınabilir. Bu da ekonomi sağlar (Şekil 3). Çanak tipi profillerin dezavantajları ise aşağıda listelenmiştir. 1. İmalat için yeni kalıplar gerekecek- tir. 2. Şantiyede çanağın kollarını kapat- mak için kullanılacak levhalar ma- liyeti arttıracaktır. Engin Keyder Prof. Dr. (Emekli), ODTÜ İnş. Müh. Böl., Ankara Not: Çanak kiriş hesaplama yöntemi için bkz. Keyder, Engin (2013) Öngerilmeli Be- ton , ss. 55-67. Şekil 1: I tipi öngerilmeli kiriş (ülkemizde genellikle 10m-25m açıklıklar için kullanılır) kalıpta şantiyede Şekil 2: Çanak Profilin Kalıp ve Şantiyedeki Resmi (genellikle 10m-40m açıklıklara kadar kullanılabilir) Şekil 3: Çanak kirişlerin dolylerle nakliyesi Not: Çanak kiriş hesaplama yöntemi için bkz. Keyder, Engin (2013) Öngerilmeli Beton , ss. 55- 67. Şekil 1. I tipi ön rilmeli kiriş (ülke izde genellikle 10 m-25 m açıklıklar için kulla- nılır) Şekil 1: I tipi öngerilmeli kiriş (ülkemizde genellikle 10m-25m açıklıklar için kulla kalıpta şantiyede Şekil 2: Çanak Profilin Kalıp ve Şantiyedeki Resmi (genellikle 10m-40m açıklıklara kadar Şekil 3: Çanak kirişlerin dolylerle nakliyesi Not: Çanak kiriş hesaplama yöntemi için bkz. Keyder, Engin (2013) Öngerilmeli Bet 67. Şekil 3. Çanak kirişlerin dolylerle nakliyesi Şekil 2. Çanak Profilin Kalıp ve Şantiyedeki Resmi (genellikle 10m-40m açıklıklara ka- dar kullanılabilir) Şekil 1: I tipi öngerilmeli kiriş (ülkemizde genellikle 10m-25m açıklıklar için kullanılır) kalıpta şantiyede Şekil 2: Çanak Profilin Kalıp ve Şantiyedeki Resmi (genellikle 10m-40m açıklıklara kadar kullanılabil Şekil 3: Çanak kirişlerin dolylerle nakliyesi Not: Çanak kiriş hesaplam yöntemi için bkz. K yder, Engin (2013) Öngerilmeli Beton , ss. 55 67. kalıpta Şekil 1: I tipi öngerilmeli kiriş (ülke izde genellikle 10m-25m açıklıklar için kullanılır) ka ıpta şa tiyede Şekil 2: Çanak Profilin Kalıp ve Şantiyedeki Resmi (genellikle 10m-40m açıklıklara kadar kullanılabilir) Şekil 3: Çanak kirişlerin dolylerle nakliyesi şantiyede Prof. Dr. Engin KEYDER 1936 yılında Adana'da doğdu. 1961 yılında Orta Doğu Teknik Üniversite- si'nden İnşaat Mühendisi olarak me- zun oldu. Fulbright bursuyla gittiği Thi University of Texas'ta "Öngerilmeli Betonda Moment-Eğrilik İlişkisi" ko- nulu master çalışması yaptı. Houston, ABD'de açık deniz yapıları, liman yapı- ları ve bilgisayar uygulamaları konula- rı da özel bir şirkette çalıştı. 1966'da yurda döndüğünde ODTÜ'de öğret m görevlisi olarak akademik hayata baş- ladı, 1970-72 yıllarında İngiltere'de Cement and Concrete Instute'da dok- torasının deney çalışmalarını tamam- ladı. 1972-73 yıllarında askerliğini yaptıktan sonra 1973 yılında doktora derecesini ODTÜ'den aldı. ODTÜ İn- şaat Mühendisliği Bölümü'nde; Ön- gerilmeli Beton, Çelik Yapılar ve Proje dersleri verdi. 1993'te Profesör oldu. 1998 yılında TÜBİTAK tarafı dan "Ge- nişletilmiş Metal Kalıpsız Donatısız Döşeme" konulu araştırması nedeniy- le b rincilik ödülüne layık görül üştür.