Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 154

MAKALE BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2025 ◆ SAYI : 154 14 bulunurken, kolon tarafındaki alın lev- hasına atölyede kaynaklanan levhada yatayda oval bir delik yer almakta- dır. Bu detay, sahada gerçekleştirilen montaj işlemi için ihtiyaç duyulan to- leransı sağlamakta ve önerilen bağlan- tının civata etrafında dönmesine imkân vermektedir. 3. BİRLEŞİM DENEYİ Önerilen bağlantının çevrimsel davra- nışı, yerdeğiştirme kontrollü olarak uy- gulanan ve kademeli olarak artan statik yükleme protokolü etkisinde incelen- miştir. Kiriş-kolon bağlantısını temsil eden ve birleşimin üstünde ve altında kullanılan iki adet C-STMM’ye sahip iki numune test edilmiştir. Numunelerden birine, seçilmiş göreli öteleme hedefle- rinde birer çevrim uygulanırken, diğeri- ne üçer çevrim uygulanmıştır. Deprem yönetmeliklerinde, tasarım spektral ivmesinin nispeten yüksek olduğu sismik bölgelerde inşa edilen binaların kiriş-kolon birleşimlerinde, kiriş kesiti altına yerleştirilecek boyuna donatının, kiriş kesiti üstünde kullanı- lan boyuna donatının en az yarısı kadar olması gerektiği ifade edilmektedir. Tali (ikincil) kiriş-kolon birleşimlerinde ise, düşey yükler ve yatay (deprem) yükler etkisinde oluşan eğilme momentleri dikkate alındığında, kiriş uç kesiti üst ve altına yerleştirilecek boyuna donatı alanları yakın çıkmaktadır. Bu çalışma kapsamında test edilen numunelerin boyuna donatıları ile birleşimde kulla- nılan C-STMM’lerin yerleşimi bu husus dikkate alınarak belirlenmiştir. Birleşime ait nihai moment taşıma ka- pasitesi (M u,birleşim ), kiriş uç kesiti akma momentinin (M y,kiriş ) yaklaşık yarısı düzeyinde (M u,birleşim / M y,kiriş = 0.52) seçilmiştir. 3.1 Deney numuneleri Deneysel çalışma kapsamında üretilen tüm kirişler, 2.25 m uzunluğunda ve 300 mm × 500 mm boyutlarında dikdörtgen kesitli olarak tasarlanmış- tır. Kirişlerin enine donatıları 10 mm çaplı ve 100 mm aralıklı olacak şe- kilde kiriş uzunluğu boyunca yerleş- tirilmiştir. Boyuna donatı çapları 20 mm olarak belirlenmiş, kiriş kesiti altında ve üstünde eşit olacak şekilde 2’şer adet boyuna donatı kullanılmış- tır. Paspayı 50 mm,üst ve alt boyuna donatıların eksenleri arasındaki mesa- fe 400 mm’dir. B420C sınıfı donatı çeliği kullanılmıştır. Kullanılan betonun 28 günlük silindir basınç dayanımı 57 MPa olarak belirlenmiştir. Kiriş ve kolon alın levhalarının kalınlığı 25 mm’dir. Kiriş alın levhasına iki adet ve kolon alın levhasına bir adet kay- ma levhası kaynaklanmıştır (Şekil 3 ve Şekil 4). Bu levhaların kalınlıkları 20 mm’dir. Kiriş kayma levhaların- da yer alan dairesel deliğin çapı 37 mm’dir. Kolon kayma levhasında dü- şeyde 37 mm yüksekliğinde ve yatay- da 107 mm genişliğinde oval biçimli bir delik oluşturulmuştur. Montaj aşa- Şekil 3. Betonarme kirişlerin boyutları ile donatı, alın levhası ve kayma levhası detayları