Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 154

YENİLİKLER BETON PREFABRİKASYON NİSAN 2025 ◆ SAYI : 154 87 Suudi Arabistan, petrole dayalı olan ekonomisinin ağırlığını, önümüzdeki yıllarda fosil yakıt kullanımının azalma- sını göz önünde bulundurarak turizm ağırlıklı bir ekonomiye dönüştürme kararı almıştır. Bu karar çerçevesinde ele alınan ve ele alınacak olan büyük ve “hırslı” projelerde verimliliği artır- mak ve işleri hızlandırmak için yüksek teknolojili robotik yardımların kullanıl- masını amaçlamaktadır. Ülkenin bu yöndeki çalışmaları kapsa- mında en göze çarpan proje Neom adlı iddialı projedir. Neom şemsiyesi altın- daki en dikkat çekici projelerden ikisi ise Line megakenti ve ikiz gökdelenler Epicon’dur. Yapılmakta olan işler, gereken malze- me ve işgücü ihtiyacı konusunda bir örnek vermek gerekirse, sadece Line megakenti için 30.000’den fazla kazık gerekmektedir ve şu ana kadar ancak 1.000’den fazlası yerleştirilmiştir. Bu ölçekteki projeler için gereken malzeme ve işgücü ihtiyacını karşıla- mak için robotik teknoloji en rasyonel çözüm olarak görülmüş ve Neom’un stratejik yatırım kolu olan Neom Yatırım Fonu (NIF), Avrupa’nın GMT Robotics şirketine önemli bir yatırım yapmıştır. Kullanılan robotların türü veya işlevleri hakkında daha ayrıntılı bilgiler henüz açıklanmamıştır. Ancak betonarme inşaatta kullanılan nervürlü donatı de- miri üretiminin büyük ölçüde robotik üretime dayanacağı belirtilmektedir. Neom’un şu anda dünya çelik arzının yaklaşık % 20’sini kullandığı gözönün- de bulundurulursa, bu operasyonun ölçeği konusunda bir fikir edinilebilir. Yatırım yapılan GMT Robotics firması- nın CEO’su Ulrich Deichmann. “Geçti- Suudi Arabistan’ın, Neom Projesi İçin Robot Yatırımı Line mega kenti. Araştırmacılar, yeni malzemenin çi- mento endüstrisinden kaynaklanan emisyonları % 61’e kadar azaltabilece- ğini tahmin etmektedir. Çimentolarının metrik ton başına 198 ila 320 kilogram karbondioksit ürettiğini ve bunun da ti- cari olarak satılan düşük karbonlu bir alternatif olan kireç taşı ile kalsine edil- miş kil çimentosundan (LC3) % 40’a kadar daha düşük emisyonlara yol aç- tığını belirtmektedirler. USP'den araştırma lideri Sérgio An- gulo, “İnşaat atıklarının bugüne kadar genellikle ya bir çöplüğe gittiğini ya da geri dönüştürülürse kaldırımlar veya dolgular gibi uygulamalarda kullanıldı- ğını belirterek, geri kazanılmış çimen- tonun bu şekilde yüksek kaliteli bir uy- gulamaya geri dönüştürebileceğimizi göstermek heyecan verici.” demiştir. Araştırma ekibi, geliştirdikleri tekniğin eski betonun toplanıp işlendiği ve yeni yapılar oluşturmak için kullanıldığı, geri dönüşüme dayanan daha çevrimsel bir beton üretim ekonomisinde önemli bir rol oynayabileceğini düşünmektedir. Ancak bunun için inşaat uygulamala- rının gözden geçirilmeye ve bir yıkım projesinden sonra inşaat atıklarının ayrıştırılma yönteminin değiştirilmesi gereğine dikkat çekmişlerdir. Çalışmalar, ACS Sustainable Chemis- try & Engineering dergisinde yayın- lanmıştır. Kaynak: Princeton Engineering, New Atlas, Mart 21, 2025