Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 155

MAKALE BETON PREFABRİKASYON TEMMUZ 2025 ◆ SAYI : 155 17 2014). Bu çalışmada kolon-kiriş ele- manlarının dinamik hareketleri ortaya çıkmakta ve çözüm için dinamik analiz gerekmektedir. Beton ve donatıda ger- çekleşen gerilmelerin, deplasmanların ve lineer olmayan davranışın hesap- lanması için küçük adımlar ile dinamik analiz yapılmıştır. Genel olarak FEA çözümlemesinin deneysel sonuçlar ile örtüştüğü ve göçme şekillerinin deney sonuçlarına benzediği görülmüştür (Baran et al. 2021; Kıpçak and Erdil 2025). Beton ve çelik malzemeleri için lineer olmayan model, donatı ve beton gömülü model, pim-harç-kiriş kontak- tı, sürtünme yüzeyleri teması, mesnet koşulları, yükleme için monotonik yük artışı yaklaşımı, mesh büyüklükleri ve referans noktaları tanımlanmıştır. Elastik ve plastik davranış izlenmiş ve deprem sonrası oluşan hasarlar ile karşılaştırılmıştır. Prekast kiriş ve kolon elemanları için C35/45 beton malzemesi kullanılmıştır. Donatı için B420C çeliği, üst plakalar için S235 çeliği, somunlar için 8.8 çeliği ve elas- tomer mesnette kauçuk için hiperelas- tik Ogden model, çelik üst plaka için ise S235 malzemesi kullanılmıştır. 2.3.1. Beton Malzemesi Beton malzemesi gevrek bir yapıya sahip olduğu için hem elastik hem de plastik özelliklere sahiptir. Elastik parametrelerini elastisite modülü ve Poisson oranı belirlemektedir. Plastik parametreler için ise literatürde ço- ğunlukla beton plastik hasar (concrete damage plasticity-CDP) modeli öneril- mektedir (Baran et al. 2021; Kıpçak et al. 2023; Shukri et al. 2019; Simulia 2016). CDP modelde beton gerilme- şekildeğiştirme, hasar parametresi- inelastik şekildeğiştirme grafiği ve beş plastik parametre kullanılır (Simulia 2016). Elastik ve plastik paramet- reler Tablo 2’de ve gerilme-şekilde- ğiştirme grafiği Şekil 6’da verilmiştir. CDP modeli birçok çalışmada detaylı anlatıldığı için ayrıca bu çalışmada parametre özellikleri ve diğer detayla- Tablo 2 . Betonun elastik ve plastik parametreleri a) Basınç gerilmesi/hasar parametresi-inelastik şekildeğiştirme eğrisi b) Çekme gerilmesi/hasar parametresi-inelastik şekildeğiştirme eğrisi Şekil 6. Beton malzemesinin CDP eğrileri Tanımlar Değer CDP model parametreleri Referanslar Birim hacim kütlesi ( γ ), t/mm 3 2.5E-9 (TS ISO 9194 1997) Basınç gerilmesi ( f c ), MPa 35 Çekme gerilmesi ( fct ), MPa 2.07 f ct = 0.35 √ f c (TS 500/2000 2000) Elastisite modülü ( E u ), MPa 29580 E = 5000 √ f c Poisson oranı ( v u ) 0.2 (TS 500/2000 2000) Dilatasyon açısı, ( ψ ) 35 o Eksantrisite ( e ) 0.1 (Genikomsou and Polak 2015; Guo et al. 2020; Kıpçak et al. 2023) F=f b0 /f c0 1.16 K c = 2/3 Viskozite (µ) 0 q r TM q r CM