Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 155

MAKALE BETON PREFABRİKASYON TEMMUZ 2025 ◆ SAYI : 155 18 rın verilmesine ihtiyaç duyulmamıştır (Kıpçak et al. 2023; Kıpçak and Er- dil 2025; Simulia 2016). Çalışmada betonun hem basınç hem de çekme değerlerinin hesaplanması için Chi- nese Code-2010’da C35/45 betonu için verilen denklemler kullanılmıştır (Chinese Code-GB50010 2010). Chi- nese Code-2010’a göre hesaplanan gerilme-şekildeğiştirme grafikleri Şekil 6’da verildiği gibi tanımlanmıştır (Chi- nese Code-GB50010 2010). Bu beton modeli kolon, kiriş ve dolgu harcı katı modellemesinde kullanılmıştır. 2.3.2. Çelik ve Elastomer Mesnet Malzemeleri Malzeme özelliklerinin doğru bir şe- kilde tanımlanması, betonarme ele- manların güvenilir yapısal davranışı- nın anlaşılabilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu doğrultuda elemanlarda kullanılan donatılar ve çelik bağlantı elemanlarının özellikleri Tablo 3’te ve- rilmiştir. B420C çeliği malzeme modeli TBDY2018’den, S235 ve 8.8 pim mal- zeme modeli Çelik Yapılar Yönetmeliği (ÇYY2016) kullanılarak elde edilmiştir (ÇYTHYE 2016; TBDY 2018). Dikkate alınan malzemelerin gerilme şekilde- ğiştirme eğrileri Şekil 7’de verilmiştir. ABAQUS yazılımında çeliklerin tanım- lanması için gerçek gerilme-şekil de- ğiştirme eğrileri kullanılmaktadır. Bu bağlamda Denklem 9 ve 10’da verilen eşitlikler kullanılmıştır. B420C çeliği üç lineer bölgeden oluşurken S235 ve 8.8 çelikleri eğrisel hesaplanmıştır. S235 çeliğinde iki doğrusal ve sertleşme modeli için eğrisel değerlerin elde edil- mesinde Yun ve Gardner 2017 çalış- masında kullanılan denklemler dikkate alınmıştır (Yun and Gardner 2017). S235 çeliği için mühendislik akma ge- rilmesi f y ve nihai çekme gerilmesi f u sırasıyla 235 MPa ve 360 MPa’dır. Kauçuk özellikteki elastomer yastığın tanımlanması için hiperelastik malze- me modeli kullanılmıştır. Zhou et al. çalışmasında kauçuk malzeme modeli için Tablo 4’te bulunan Ogden modeli- nin deneysel çalışma ile uyumlu oldu- ğunu belirlemiştir (Zhou et al. 2018). Bu bağlamda referans çalışmada ol- duğu gibi Ogden modeli için 3. derece şekil değiştirme enerji potansiyeline göre tanımlanan veriler kauçuk mal- zeme modelinde dikkate alınmıştır. Malzemenin birim hacim kütlesi ( γ ), 1.0E-9 t/mm 3 olarak tanımlanmıştır. Çalışmada kullanılan elastomer mes- net toplam 10 mm kalınlığındadır. 4 katman kauçuk ve 3 katman S235 çe- lik üst plakasından oluşmaktadır. 2.4. Bağlantı Özellikleri, Birleşimler ve Ağ Tanımlaması Kolon içindeki donatılar kolona, kiriş içindeki donatılar kirişe gömülü model ile tanımlanmıştır. Tam bağlantı türü tüm yönlerde dönme ve ötelemele- rin tutulu olduğunu ifade etmektedir. Katı eleman yüzeyleri birbirlerine tam bağlantı, beton-beton-çelik sürtünme, beton-beton soğuk derz ile bağlan- mıştır. Tam bağlantı ile bağlı yüzey- ler her yönde tutulu modellenmiştir. Elastomer mesnet alt yüzeyi kolona σ t = σ e (1 + ε e ) (9) ε t = In (1 + ε e ) (10) Tablo 3 . Çelik malzeme özellikleri Tanımlar B420C çeliği S235 çeliği 8.8 Somun çeliği Öngerme çeliği Birim hacim kütlesi ( γ ), t/mm 3 7.85E-9 7.85E-9 7.85E-9 7.85E-9 Elastisite modülü ( E u ), MPa 210000 210000 214265 210000 Poisson oranı ( v u ) 0.3 0.3 0.3 0.3 Gerçek akma gerilmesi, ( f y ), MPa 421 235.26 786 1500 Gerçek nihai gerilme, ( f u ), MPa 567 435.46 1031 1860 Gerçek nihai şekildeğiştirme, ( ε u ) 0.074863 0.188115 0.192727 0.069489 Üç eksenli gerilme 0 0 0 0 Şekildeğiştirme oranı 0 0 0 0 Kopma anında hasar deplasmanı 0 0 0 0