Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 155

YENİLİKLER BETON PREFABRİKASYON TEMMUZ 2025 ◆ SAYI : 155 90 Termal-Optik ve Kütle Transfer Özelliklerinin Rasyonel Tasarımıyla Pasif Soğutma Boyası Yeni geliştirilen çimento bazlı bir boya, bina iç mekanlarının sıcaklıklarını düşük tutmak için üç soğutma yöntemini birleştiriyor. Yeni geliştirilen bir boyanın nemli ik- limlerde iç mekanları soğutmanın anahtarı olabileceği belirtilmektedir. Singapur’da araştırmacılar, özel olarak ‘terletmek’ için geliştirilen özel beyaz boyalarını, klima ihtiyacını önemli öl- çüde azaltırken aynı zamanda görünü- münü yıllarca koruduğunu bulmuşlar- dır. Nemli bölgelerde soğutmanın en bü- yük zorluğu, havadaki su buharının ısıyı tutmasıdır. Bu, binaların içinde- ki klima sistemlerinin hem bölgenin hissedilebilir ısısına (sıcaklık) hem de havadan gelen gizli ısıya (nem) karşı karşıya olduğu anlamına gelmektedir. Doğal olarak, binaların soğuması için kullanılabilecek tüm imkanların devre- ye girmesine ihtiyaç vardır ve boyanın devreye girdiği yer burasıdır. Yüzey- lerden radiative yapılarıyla ısıyı uzak- laştırarak soğutma özelliklerine sahip ticari boyalar ve binaları belli bir ölçüde soğutmak için güneş ışığını yansıtan güneş yansıtıcı boyalar halen mevcut- tur. Araştırmacıların geliştirdiği yeni çimento bazlı boya, radyative soğut- ma, güneş yansıması ve buharlaştırıcı soğutmayı birleştirerek önemli ölçüde daha iyi bir soğutma elde etmektedir. Yeni boya, gözenekli bir yapıya sahip olacak şekilde geliştirilmiştir. Aynı in- san vücudunun terlemesi gibi suyu tutabilmekte ve yavaşça serbest bıra- kabilmektedir. Malzeme bilimcilerinden oluşan araş- tırma grubu tarafından Singapur'daki üç evin birisi standart beyaz boyay- la, birisi ticari radyative soğutma boyasıyla ve birisi de yeni formülle boyanarak test edilmiştir. Geliştirilen yeni boyanın evlerin klima sistemleri tarafından tüketilen elektriği %30-40 oranında azaltmaya yardımcı olduğu gözlemlenmiştir. Bunun nedeninin ise buharlaşmalı soğutma etkisi ve güneş ışığının %88-%92’sinin yansıtılmasın- dan güçlü yansıtıcı soğutma olduğu açıklanmıştır. Ayrıca, iki yıllık sıcak ve yağmurlu havaya maruz kaldıktan sonra, ilk iki evin boyalarının sararmasına karşın, çimento bazlı boyanın geliştirilmiş yansıtma formülüne dahil edilen na- nopartiküller sayesinde beyaz kaldığı görülmüştür. Araştırma grubu bulgu- larını Haziran ayı başlarında Science dergisinde yayınlamıştır. Araştırmacılar, yeni boyanın özellikle Singapur ve Orta Doğu gibi daha sı- cak yerlerde binaların iç mekanlarını soğutmak için kullanılan enerjinin %60 gibi bir oranda azaltılmasına yardımcı olabileceğini belirtmişler, ayrıca yoğun kentsel alanlarda binaların ve yolların ısıyı emip tekrar yayarak sıcaklıkların yükselmesine neden olan ısı adası etkisinin azaltılması çabalarına katkısı olabileceğini vurgulamışlardır. Kaynak: Science via ScienceNews, New Atlas, Haziran 2025.