Page 18 - Türkiye Prefabrik Birliği | Sayı: 103

MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
TEMMUZ 2012
?
SAYI : 103
16
Genel hasar seviyesi minimum dahi
olsa hemen hemen tüm yapıların ko-
lon kiriş bağlantı bölgelerinde, kiriş
uçlarında ve konsol betonunda ezil-
me ve çatlaklamalar gözlenmiştir. Bu
yapıların hiçbirinde kolon-kiriş bağ-
lantılarında elastomer mesnet kulla-
nılmamıştır. Bu durum birleşim böl-
gelerindeki yatay ötelenme kaynaklı
açısal dönmelerin ilk anından itibaren
lokal basınç yığılmalarının oluşması
ile açıklanabilir. Elastomer mesnetler
düğüm bölgelerinde deprem veya dü-
şey yük kaynaklı açısal dönmelerde
birleşen elemanların doğrudan birbir-
leri ile çarpışmaması, dolayısıyla lokal
ezilmelerin ertelenmesi konusunda
etkindir. Yıkılan yapılardan hareketle,
kolonlardaki özel deprem çirozlarında,
bir uçta 135 derece, diğer uçta 90 de-
rece olan kanca kıvrımları hem düşey
hem de yatay doğrultuda şaşırtmalı
olarak düzenlenmemiştir. Göçen ya-
pıların bir kısmında kirişlerde bırakılan
pim yuvalarının etrafında olası çekme
gerilmelerini taşımak üzere gerekli do-
natı detayının bulunmadığı görülmüş-
tür. Fotoğraf 3.8.a’da kirişin eksenel
çekme, pimlerin ise kesme etkisinde
olması durumunda beton örtüsünün
kapasite oluşturmakta yetersiz kaldı-
ğı, oluşan kuvvetlerin bu kirişin ucuna
konulacak U-donatılar ile alınmasının
ne denli önemli olduğu görülmektedir.
Yıkılan bazı yapılarda ise yine kiriş pim
deliklerinin bir kısmının imalat esnasın-
da unutulmuş olduğu gözlenmiştir (Fo-
toğraf 3.8). İşaret edilen bu durumlar
hasar gören üç yapıda da imalat aşa-
masının özensiz olduğunun önemli bir
göstergesidir.
4.
Spor Salonu Yapısının Değerlen-
dirilmesi
23
Ekim 2011 tarihi itibari ile deprem
bölgesinde yapımı tamamlanmış ve
kullanımda olan iki katlı, tek açıklıklı
spor salonu kullanım özelliği ve ha-
sar seviyesinden dolayı depremden
hemen sonra sektörün dikkatini çek-
miştir. Yapı 19 x 51m plan boyutla-
rında olup, çerçeveler arası mesafesi
5.1
m’dir. Bu yapı radye temelli olup
+7m kotuna kadar kısa ve uzun doğ-
rultularında yerinde dökme betonarme
perdeler ile birlikte projelendirilmiştir.
+7m kotundaki kiriş kolon birleşimi
guseye oturan iki pimli kiriş şeklinde-
dir. +7 ile +10m kotu arasında yal-
nızca betonarme prefabrik kolonlar bu-
lunmakta olup bu kolonların eğik çatı
yap?larda ise yine kiriş pim deliklerinin bir k?sm?n?n imalat esnas?nda unutulmuş olduğu gö
(
Fotoğraf 3.8
).  
İşaret edilen bu durumlar hasar gören üç yap?da da imalat aşamas?n?
olduğunun önemli bir göstergesidir.   
(
a) 
(
b) 
Fotoğraf 3.8 –
Detay Yetersizliğinden Kaynaklanan Hasarlar 
4.
Spor S lonu Yap?s?n?n Değerlendirilmesi 
23
Ekim 2011 tarihi itibari ile deprem bölgesinde yap?m? tamamlanm?ş ve kullan?mda olan iki
aç?kl?kl? spor salonu kullan?m özelliği ve hasar seviyesinden dolay? depremden hemen sonra
dikkatini çekmiştir.  Yap? 19 x 51m plan boyutlar?nda olup, çe çeveler aras? mesafesi 5.1m’di
radye temelli olup +7m kotuna kadar k?sa ve uzun doğrultular?nda yerinde dökme b
perdeler ile birlikte projelendirilmiştir.  +7m kotundaki kiriş kolon birleşimi gusey otura
kiriş şeklindedir.  +7 ile +10m kotu aras?nda yaln?zca betonarme prefabrik kolonlar bulunm
bu kolonlar?n eğik çat? kirişleri ile birleşimi sanayi yap?lar?nda olduğu gibi iki pimlidir.  Ya
sistemi ve taş?y?c? olmayan sistemiyle birlikte tamamen hasars?zd?r (
Fotoğraf 4.1 ve 4.2
). 
kolon ve perde boyutlar? ile yerleşimleri
Şekil 4.1
de verilmektedir. 
 3.8
).  
İşaret edilen bu durumlar hasar gören üç yap?da da imalat aşamas?n?n özensiz
n önemli bir göstergesidir.   
(
a) 
(
b) 
Fotoğraf 3.8 –
Detay Yetersizliğinden Kaynaklanan H sarlar 
Salonu Yap?s?n?n Değerlendirilmesi 
011 
tarihi itibari ile deprem bölgesinde yap?m? tama lanm?ş ve kullan?mda olan iki katl?, tek
or salonu kullan?m özelliği ve hasar seviyesinden dolay? depremden hemen sonra sektörün
çekmiştir.  Yap? 19 x 51m plan boyutlar?nda olup, çerçeveler aras? mesafesi 5.1m’dir.  Bu yap?
elli olup +7m kotuna kadar k?sa ve uzun doğrultular?nda yerinde dö me betonarme
ile birlikte projelendirilmiştir.  +7m kotundaki kiriş kolon birleşimi guseye oturan iki pimli
ndedir.  +7 ile +10m kotu aras?nda yaln?zca betonarme prefabrik kolonlar ulunmakta olup
lar?n eğik çat? kirişleri ile birleşimi sanayi yap?lar?nda olduğu gibi iki pimlidir.  Yap? taş?y?c?
e taş?y?c? olmaya sistemiyl birlikte tamamen hasars?zd?r (
Fotoğraf 4.1 ve 4.2
).  
Yap?daki
erde boyutlar? ile yerleşimleri
Şekil 4.1
de verilmektedir. 
(
a)
(
b)
Fotoğraf 3.8 -
Detay Yetersizliğinden Kaynaklanan Hasarlar
Şekil 4.1 –
Spor Salonu Taşıyıcı Sistem Boyutları (boyutlar Şerif Güner’den alınmıştır)
Fotoğraf 4.1 –
Spor Salonu zemin kat (
Şerif Güner 
arşivi
Fotoğraf 4.2 –
Spor Salonu 1. nor
Güner arşivi
Şekil 4.1 –
Spor Salonu Taş?y?c? Sistem Boyutlar? (
boyutlar Şerif Güner’den al?nm?şt?
Yaklaş?k 970m2 oturumu olan spor salonu yap?s?nda uzun doğrultudaki perde boyut ve 
hareketle hesaplanan perde indisi (incelenen yönde bulunan perde kesit alanlar? topl
oturum alan?na oran?) yaklaş?k %1.2 seviyesindedir.  Ayn? indisin k?sa doğrultudaki değer