MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
NİSAN 2014
◆
SAYI : 110
12
kuvveti altında gevrek bir davranış ser-
gileyebilirler, ki bu durum tüm yapının
göçmesi ile sonuçlanabilir. Bu neden-
le yüksek ve orta derecedeki deprem
bölgelerinde kiriş-kolon bağlantılarının
deprem dayanımı ve performansı iyi-
leştirilmelidir.
Rijitlik, dayanım, süneklik ve enerji
tüketimi özelliklerinin tamamına bağlı
olarak etkin bir sismik performansa
ulaşmak amacıyla çeşitli kiriş-kolon
bağlantı şekilleri şimdiye kadar farklı
araştırmacılar tarafından çalışılmıştır
[1-6].
Şekil 1’de betonarme prefabrik
kabuktan oluşan bir kiriş ve bunun
kolona moment aktaran şekilde bağ-
lantısının sağlandığı, gelecek vadeden
bir kolon-kiriş bağlantı yöntemi göste-
rilmektedir. Sistemdeki BPf çerçeve,
BPf kolonların pas paylarına oturtulan
BPf kiriş-kabuk-elemanların (KKE) iç-
lerine eğilme donatısı yerleştirilmesi,
bu donatının bağlantı bölgesindeki sü-
rekliliğinin sağlanması ve KKE içerisine
ve bağlantı bölgesine beton dökülmesi
ile oluşturulmaktadır. Aslında BPf ola-
rak üretilen KKE imalat aşamasındaki
yüklere dayanabilecek bir kalıp göre-
vini üstlenmektedir. Park ve Bull [4]
bu yöntemle üretilmiş dış kiriş-kolon
bağlantılarını (Şekil 1-a) test etmiştir.
Test edilen kolon-kiriş bağlantısı iyi
bir süneklik ve enerji tüketimi sergi-
lemiştir. Şekil 1-a’da gösterilen KKE
ile içerisine dökülen betonarme kirişin
bütünleşmediği, bu nedenle sadece
kirişteki beton çekirdeğin eğilmeye ça-
lışacağı kabul edilmiştir.
Kim ve diğ. [6] ise farklı bir iç kolon-
kiriş birleşimi test etmişlerdir. Bu yeni
detay Park ve Bull [4] tarafından test
edilen detaydan üç konuda farklılık
göstermektedir. Birinci farklılık, çok
katlı binalarda yapım aşamasında BPf
kolonların montaj süresini azaltmak
amacıyla tek parça ve bağlantı böl-
gelerinin betonsuz üretilmesi. İkincisi,
KKE kirişlerde kancalı kiriş donatıları
yerine düz donatı kullanılarak iç kolon
kiriş bağlantı noktalarında donatı yo-
ğunluğunun önüne geçilmesi. Üçün-
cüsü ise yerinde dökme beton ile KKE
kiriş arasında yapısal bütünlük sağla-
mak amacıyla BPf olarak hazırlanan
KKE etriyelerinin yerinde dökme çekir-
değe ankre edilmesidir. Böylelikle kiri-
şin tüm kesit yüksekliği, kiriş kabuğu
dahil, negatif moment kapasitesi için
kullanılabilmektedir. Bu detayların uy-
Şekil 1.
BPf kabuk kiriş eleman (KKE) ile yapılan kolon-kiriş bağlantıları