MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
NİSAN 2014
◆
SAYI : 110
21
sıyla, azalmıştır.
δ
=%1 yer değiştirme
oranında, dayanım oranı
α
2
ve
α
3
yaklaşık olarak 0.9’dur. Bunun sonu-
cunda, yer değiştirme oranındaki her
%1’
lik artışta
α
2
%0.75,
α
3
ise %3.6
azalmıştır. %3.5 yer değiştirme ora-
nında,
α
3
ortalama olarak 0.8’dir. Bu
tür çerçeve deneyleri için ACI 374.1-
05’
e göre belirlenmiş olan ve
δ
=%3.5
çevrimi için önerilen
α
3
katsayısı 0.75
olup, numuneler bu değeri sağlamak-
tadır.
Rijitlik ve süneklik:
Şekil 5-a betonarme prefabrik (BPf)
ve referans numunelerin zarf eğrileri
gösterilmektedir. Eğilme gocmesin-
den sonra referans numunesi %2.5
yer değiştirme oranına kadar düzgün
bir pekleşme davranışı göstermiştir.
En büyük yatay yük değerinden sonra
ise plastik mafsal bölgesindeki beton
ezilmesine bağlı olarak ani bir dayanım
kaybı gerçekleşmiştir. Öte yandan, BPf
numunelerde ise yük taşıma kapasite-
leri maksimum dayanımdan sonra ka-
demeli olarak azalmıştır (Şekil 5.a, Şe-
kil 4.b-e). En büyük yatay yük sonrası
kademeli dayanım kaybı kolon-kiriş
bağlantısındaki diyagonal kesme çat-
lağı yanında aderans daynınımındaki
kayıplar kaynaklı da olmaktadır.neden
olur.
Şekli 5-b’de akma rijitliği k
y
ve mak-
simum dayanım sonrası rijitlik k
p
ide-
alize edilmiş üçdoğrulu zarf ve eşit
enerji yasası kullanılarak tahmin edi-
lebilir. Zarf eğrisinin en büyük daya-
nım noktasına kadar olan kısmı sıfır
akma sonrası rijitliği olan iki doğrulu
bir zarf şeklinde idealize edilir. Akma
yer değiştirmesi
Δ
y
ve akma rijitliği ky
belirleniken idealize edilmiş iki doğrulu
zarfın taradığı alan ile yatay yük-yatay
deplasman zarf eğrilerinin taradıkları
alanların (depolanan-yutulan enerjinin
bir göstergesidir) eşit olasına çalışılır.
Aynı şekilde en büyük dayanım sonra-
sı rijitlik k
p
de eşit enerji prensibi kulla-
nılarak belirlenir. Tablo 3, numunelerin
k
p
ve k
y
değerlerini göstermekedir. BPf
numunelerin akma rijitliği k
y
,
referans
numuneninkinden (CP) yaklaşık olarak
%11.7
oranında daha azdır. En büyük
dayanım sonrası rijitliğin k
p
,
akma ri-
jitliği k
y
’
ye oranı %5.1 - %9.1 arasın-
dadır.
Tablo 3 test numunelerinin maksimum
deformasyonunu,
Δ
u ve sünekliliğini,
μ
verir. BPf numunelerin en büyük
deformasyonu,
Δ
u referans numune-
Şekil 10.
Rijitlik ve enerji tüketme ile ilgili kabul kriterleri
Tablo 4.
ACI 374.1-05’e göre numunelerin sismik performanları