MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
TEMMUZ 2014
◆
SAYI : 111
8
boyun gerekenden uzun olması duru-
munda ise donatıların akmayacağını
ve enerji tüketme kapasitesinde belir-
gin bir azalmanın oluşacağını belirt-
miştir. Prefabrik Bağlantılarda Tasarım
Rehberi’ne (ACI 550.2R, 2013) göre,
aderans bozulma boyunun (L
ab
) 100-
200
mm veya kiriş boyuna donatı
çapına (
∅
L
)
bağlı olarak, 4
∅
L
- 8
∅
L
aralığında değerler alabileceği belirtil-
mektedir. P3 numunesinde de donatı-
plaka kaynağının bittiği noktadan itiba-
ren aderans bozulma boyu yaklaşımı
uygulanarak birim deformasyonların
azaltılması amaçlanmış, aderans bo-
zulma boyu 10
∅
L
olarak alınmıştır.
Kompozit kolon-kiriş bağlantıları üzeri-
ne önceki deneysel çalışmalarda, kiriş
plakasına kaynaklı boyuna donatının
kopma birim deformasyonuna ulaşa-
madan tersinir yükler altında burkul-
duğu gözlenmiştir. Donatılarda elastik
olmayan burkulma etkileri Şekil 1’de
görüldüğü gibi monotonik (Monti ve
Nuti, 1992) ve çevrimsel yük etkileri
altında (Restrepo, 2006) incelenmiştir.
Çalışmalarda iki ucu ankastre mesnetli
donatı boyu/çapı (L/D) oranı arttıkça
burkulma etkilerinin belirgin hale geldi-
ği gözlenmiştir.
P3 numunesinde boyuna donatı bur-
kulma boyunun azaltılabilmesi için
etriye sıklaştırması yapılmış, ayrıca
kiriş orta boyuna donatısının mesnet
koşulları çiroz kullanılarak geliştirilmiş-
tir. Tablo 1’de deney numunelerinde
göz önüne alınan kaynak katsayısı (
α
),
kısa konsol boyu (L
k
)
kesme açıklığı/
faydalı yükseklik (a/d), kiriş enine do-
natı oranı
(
ρ
w
),
etriye aralığı/boyuna
donatı çapı (s
h
/
∅
L
),
aderans bozulma
boyu (L
ab
)
ve karbon yüzdesi (C) ile
karbon eşdeğeri (C
eq
)
değerleri veril-
miştir.
Prefabrik kiriş elemanlar için 40 MPa,
kolon elemanlar içinse 45 MPa ortala-
ma silindir beton basınç dayanımı be-
lirlenmiştir. Prefabrik numuneler D.E.Ü.
Yapı Mühendisliği Laboratuarı’nda
monte edilmiştir (Şekil 2). Montaj aşa-
masında:
•
Kirişler kısa konsola mesnetlenerek
kirişteki plaka kısa konsol üstündeki
plakaya kaynaklanmış,
•
Kuvvetlerin birleşime aktarılabil-
mesi için kolon-kiriş birleşim ara-
yüzündeki boşluk rötresiz harç ile
kapatılmış,
•
Kiriş ve birleşim üzerindeki kısım
kalıba alınarak tamamlayıcı (top-
(
a) (b) (c)
׎
10/75
Şekil 3.
Prefabrik iç kolon-kiriş bağlantı numunelerinin boyutları (a) P1 ve P2 numuneleri
kirişi, (b) P3 numunesi kirişi, (c) Kolon boyutları.
Özgür ÖZÇELİK
Doç. Dr.
1999
yılında Dokuz Eylül Üniversitesin-
den İnşaat Mühendisi, 2002 yılında aynı
üniversiteden Yüksek Mühendis ünvanı
aldı. Aynı yıl University of California, San
Diego’da doktora çalışmalarına başla-
dı. 2008 yılında bu üniversiteden doktor
ünvanını alarak mezun oldu. Dokuz Eylül
Üniversitesinde, Aralık 2009 - Ocak 2014
tarihleri arasında yardımcı doçent, Ocak
2014’
ten beri de doçent olarak akademik
çalışmalarını sürdürmektedir.
Araştırma alanları: deneysel yapı dinami-
ği, yapı dinamiği, deprem mühendisliği,
mühendislik yapılarının sistem tanımla-
ması, yapı sağlığının izlenmesi (structural
health monitoring), operasyonel modal
analiz, istatiksel ve adaptive sinyal işle-
me, sonlu eleman yöntemleri, zemin-te-
mel-yapı etkileşimi, deprem simülatörü
(
sarsma tablası) dinamiği, doğrusal ol-
mayan yapı-sarsma tablası dinamik etki-
leşimi, deprem simulatörü modellenmesi,
dizaynı ve kontrolü, büyük ölçekli sarsma
tablası testleri şeklindedir.
Şekil 4.
P3 numunesinde donatı-plaka
kaynağının bitiminden itibaren aderans bo-
zulma boyunun bırakılması.