MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
TEMMUZ 2013
?
SAYI : 107
19
yöndeki çerçevelerde hibrit kiriş-kolon
bağlantıları kullanılmış, diğer yöndeki
çerçevelerin kiriş-kolon bağlantıları
ise kolonlarda bulunan kısa konsollara
kirişlerin oturtulması ile oluşturulmuş-
tur. Birbirine dik iki yöndeki çerçeveler
kalıp yapılması, donatı yerleştirilmesi
ve beton dökülmesi işlemlerini ge-
rektirdiğinden önüretimli beton yapım
tekniğinin temel avantajlarını büyük
ölçüde ortadan kaldırmaktadır. Önüre-
timli beton kolon elemanları üzerinde
iki doğrultuda konsollar oluşturulması
gerekliliğinin ortadan kaldırılması, Şe-
kil 1(b)’de şematik olarak gösterilen
bağlantı yönteminin kullanılması ile de
mümkündür. Gösterilen bu bağlantı
yöntemi, bu proje kapsamında ince-
lenmiş olan bağlantı şeklinin de teme-
lini oluşturmaktadır ve kolon üzerinde
beton konsollar bırakılması yerine ko-
lona şantiyede çelik bağlantı aparatları
sabitlenerek kirişlerin destekleneceği
platformlar oluşturulması prensibine
dayanmaktadır. Önüretimli beton kiriş
ve kolon elemanları arasındaki bağlan-
tı, yapısal çelik elemanlar kullanılarak
sağlandığı için incelenmiş olan bu
bağlantı yöntemi “hibrit bağlantı” ola-
rak adlandırılmaktadır.
Önüretimli beton elemanlardan oluşan
bir çerçeve şematik olarak Şekil 2’de
gösterilmiştir. Bu sistemde, önüretimli
beton döşeme elemanlarına paralel
üzerine etkiyen yükler düşünüldüğün-
de, bu çerçeveler arasındaki temel
farklılık, kirişlerin üzerinde bulunan
düşey yük miktarıdır. Kullanılan döşe-
me sisteminin karakteristik bir özelliği
olarak, düşey yüklerin çoğunluğu yal-
nızca tek yönde taşınmakta ve bu me-
kanizmanın sonucu olarak da döşeme
elemanlarına paralel olan çerçevedeki
kirişlerde düşey yük etkileri diğer yön-
deki çerçevelere oranla oldukça düşük
seviyelerde kalmaktadır. Şekil 2’de be-
lirtildiği üzere, bu çalışma kapsamında
incelenen hibrit kiriş-kolon bağlantı
yöntemi de bu şekildeki bir sistemin
döşeme elemanlarında paralel yönde
bulunan çerçevelerinde kullanılmak
üzere tasarlanmıştır. Bu durumda,
düşey yük etkileri oldukça düşük se-
viyede kalmakta ve elemanlarda ve ki-
riş-kolon bağlantısında oluşan etkilerin
önemli bir kısmı yapıya etkiyen yatay
yüklerden oluşmaktadır.
Şekil 2.
Önüretimli beton elemanlardan oluşan tipik bir üç boyutlu çerçeve
Şekil 1.
Önüretimli beton kiriş-kolon bağlantı yöntemi örneği