DERLEME
BETON PREFABRİKASYON
OCAK 2015
◆
SAYI : 113
18
nut yapılması planlanmaktaydı. Taylor
Woodrow Anglian tarafından Larsen
Nilsen yöntemiyle Prefabrik Panel Sis-
tem olarak inşa edilen bina 1966 yılın-
da başlamış ve 11 Mart 1968 tarihinde
tamamlanmıştır.
Kullanılan Larsen Nilsen Prefabrik Pa-
nel sisteminde 15 - 17.5 cm genişli-
ğindeki beton prefabrik paneller kulla-
nılmaktadır.
Ne oldu:
Gaz patlaması binanın 18 katında gü-
neydoğu dairesinde meydana geldi.
Bir gaz sobası sızıntısı nedeniyle ocak
ateşlendi ve gaz patlaması oluştu.
Patlama, mutfak ve oturma odası ara-
sındaki taşıyıcı olmayan duvarları ve
ardından güneydoğu cephesindeki dış
taşıyıcı panelleri devirdi. (Şekil 3) 19.
kattaki döşeme bu cephe panellerine
oturuyordu ve güneydoğu cephesin-
deki seri çöküşün ilk aşaması oluştu.
Patlama sonucunda diğer üst kat dö-
şeme panelleri de çöktü. Bulundukları
duvar panellerini söktüler. (şekil 4)
18. Kat döşeme panellerine yukarıdan
gelen ağırlık fazla geldi ve çöken pa-
neller domino etkisiyle yere kadar tüm
güneydoğu cephesinin sadece köşe
döşeme panellerini aşağıya indirdi.
O cephede oturma odalarının bulunma-
sı ve kazanın sabah 5:45 de meydana
gelmesi sebepleriyle bina sakinlerinin
çoğunun yatak odasında olması, yük-
sek can kaybını önlemiştir.
Olay Sonrasındaki Araştırmalar:
Patmalama ve çökmelerin sonrasında
İngiliz yetkili makamları bir komisyon
oluşturarak kazanın nasıl oluştuğu, ne-
den kaynaklandığı konusunda tespitler
yapmışlardır. Araştırmalar iki yönlü
gerçekleşmiş, ilkinde gaz kaçağının
nasıl oluştuğu, ikincisinde ise binanın
taşıyıcı yapısı ve panel taşıyıcı sistemi
araştırılmıştır.
Gaz sızıntısının, boru bağlantılarındaki
somundan kaynaklandığı saplanmıştır.
Olması gerekenden daha ince flanş
genişliğine sahip somun montaj sıra-
sında fazla sıkılarak kırılmış ve 15.6 kN
basınca dayanıklı sistemde 1.6 kN ba-
sınçta gaz kaçağı oluşturmuştur.
İkinci olarak incelenen taşıyıcı yapı ve
panel sistem olmuştur. Çöküşün sebebi
sonuçta taşıyıcı sistemin başarısız ol-
masıdır. Alternatif birleştirme yöntemle-
rinin bulunmaması, taşıyıcı çerçeve sis-
tem oluşmaması, üst kat döşemelerin
tek yönlü olarak perdelere bağlanması
bu başarısızlığa sebep olmuştur.
Gaz sızıntısında ateşi yakan kişinin
yaralanmaması, patlamanın basıncı-
nın düşük olduğunu göstermektedir.
Şekil 3.
Güney Doğu Cephe Daire Planı
Şekil 4.
Üst Katta Çöken Panellerin Görünüşü
koridor
yatak odası
oturma odası
mutfak
gaz
ocağı
gaz
borusu
balkon
