DERLEME
BETON PREFABRİKASYON
OCAK 2015
◆
SAYI : 113
19
Ayrıca bina tasarlanırken çok düşük
rüzgar yükleri hesaba dahil edilmiştir.
Ronan Point’in proje tasarımı o dönem
onbeş yaşında olan yönetmeliğe göre
yapılmıştı.
Binanın yeniden inşaası ve ömrü
Ronan Point binasının patlamadan
sonra hasarlı olan bölgeleri giderildi
ve güneydoğu daireleri ayrı bir bölüm
olarak yeniden inşa edildi. Olay sonu-
cunda döşeme panellerini alttan köşe-
bentle perdelere bağlamanın bir nevi
sonradan guse oluşturmanın kararı
alındı. Binada güçlendirmeler yapıldı.
Bu tip binalarının ömrünün 60 yıl olma-
sı gerekirken 18 yıl sonra 1986 yılında
binanın kötü işçilikten dolayı yıkılması
kararı alındı. Birleşimlerin incelenmesi
için bütün paneller tek tek söküldü.
Perde - döşeme birleşim bölgelerinde
boşluklar ve çöp atıkları bulundu. Bir-
leşim bölgelerinde bazı ihmaller bulun-
maktaydı. (Şekil5)
Etkileri
İngiltere, 1970 yılında inşaat yönet-
meliklerini köklü olarak değiştirdi. Bu
olaydan sonra yetkili makamlar güçlü
rüzgar veya yangın etkilerinin de çöküş
için etkin neden olabileceğine karar
vermiştir. İngiltere’de 4 kattan yüksek
binalarda rüzgar yükü hesabı değişmiş
ve günümüze kadar bu olay sonrası
şekillenen hesaplar kullanılmıştır.
Büyük panel birleşim sistemleri için
mekanik birleşim kuralları getirildi.
Döşeme - perde birleşiminde guse tipi
profil takviyeleri oluşturuldu. Güçlen-
dirme yapılırken de bu takviyeler kul-
lanılmıştır. (Şekil 5)
Yapılarda birleşimlerdeki yük aktarımı-
nın önemi Ronan Point’in sökülmesi
sırasındaki yapılan çalışmalarda aka-
demisyenler tarafından yapılan incele-
melerle ortaya çıkarılmıştır. Birleşimlere
ait yönetmelik ve hesap standartları
gözden geçirilmiştir. İngilterede çatı ve
döşeme uzunluğu ve genişliği boyunca
asgari çekme dayanımları belirlenmiştir.
Ülkedeki Çimento Üreticileri Birliği (The
Portland Cement Association) ve Beton
Prefabrik Birliği (Prestressed Concrete
Institute) yapı elemanları birleşiminde
olması gereken kuralları geliştirmiştir.
Değişiklikler Amerika ASTM standart-
larında da kullanılmıştır. Ronan Point
çöküşü emniyet artırım katsayısı ve
yapısal elemanlar arası yük aktarımının
bina tasarımları için önemli olduğunu
yetkililere hatırlatmıştır.
Sökme sırasındaki ortaya çıkan notlar
yapı süresince kalite kontrol ihtiyacını
da kanıtlamıştır.
Yıkımdan sonra yapılan bu araştırma-
lar sonucunda o dönemde o bölgede
Larsen Nilsen sistemiyle yapılan yük-
sek katlı bütün yapılar söküldü.
Yaşanan bu acı ve pahalı tecrübeden
tüm inşaat sektörü özelliklede Beton
Prefabrikasyon sektörü çok büyük
ders çıkarmıştır. Bu konudan bir çok
komisyon kurulmuş, bir çok akade-
misyen araştırmalar yapmıştır. Proje,
üretim ve montaj aşamalarının her saf-
hasında önemli standart, yönetmelik
ve kalite kontrol prosedürleri oluşturul-
muştur.
Kaynaklar
Delatte N. (2009) Beyond Failure, Cleveland Sta-
te University,
Levy, Matthys and Salvadori, Mario,
(1992). Why Buildings Fall Down. W.W. Norton
and Company, New York,
Pearson C., Delatte N. (2005) Ronan Point
Apartment Tower Collapse and itsEffect on Buil-
ding Codes, Cleveland State University,
Shams A. Z. (2012) Progressive Collapse
Analysis of Four Existing Reinforced Concrete
Buildings Using Linear Procedure, Eastern Me-
diterranean University
Voycik Hali F. (2009) Ronan Point failures wi-
kispaces, Penn State
Wikipedia,
_
Point
dış perde
bağlantı tam
sağlanmamış
boşluk ve çöp
atıkları
iç duvar paneli
döşeme paneli
vida tam
sıkıştırılmamış
çökme sonrası
eklenen
köşebent
boşluk ve çöp
atıkları
Şekil 5.
Döşeme-Perde Birleşiminde Kullanılan Hatalı Detay
