20 / 62
MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
KASIM 2015
◆
SAYI : 116
20
durumunda, beton örtü tabakası
çekmede dağılarak birleşimin daya-
nımının küçük gerçekleşmesine ve
simetrik olmayan bir davranış eğrisi
oluşmasına neden olmaktadır.
• Tek yönlü itme durumunda, davra-
nış iki doğrulu olarak idealleştirile-
bilmektedir. Diyagramın akma son-
rasındaki bölümünün rijitliği pimde
oluşan eksenel kuvvetin yatay bile-
şeniyle ilişkilidir.
• Çevrimsel yüklemede elde edilen
birleşim dayanımları tek yönlü yük-
lemede elde edilenlerin yaklaşık
yarısı düzeyindedir. Genelde, çev-
rimsel yüklemede ulaşılan kuvvet-
yerdeğiştirme ilişkileri akma yer-
değiştirmesinin yaklaşık iki katına
kadar tek yönlü yükleme sonuçla-
rıyla uyumludur. Bu noktadan sonra
dayanım artmamaktadır.
• Pim kesit alanı birleşim dayanımı-
nı etkileyen en önemli büyüklüktür.
Yüklemeye dik doğrultuda, pim de-
liğinin kiriş kenarına olan mesafesi
(
d
n
/D
) ve enine doğrultuda pimlerin
etkileşimi sadece tek yönlü yük-
leme durumunda göçmeye yakın
aşamada büyük kesme kuvvetleri
düzeylerinde etkili olabilmektedir.
Çevrimsel yükleme durumunda bu
değişkenlerin etkisi gözlenmemiş-
tir.
• Pim yuvasında kullanılan yüksek
dayanımlı harç, birleşimin dayanım
ve sünekliğini artırırken, davranış
eğrisinde gözlenen kayma oyulma-
sını da azaltmaktadır.
• Pim yuvası etrafındaki beton örtü
tabakası yeterince kalın ise, ger-
çekleşen kayma süneklikleri 4-6
civarına çıkabilmektedir. Bu sünek-
lik özelliği, birleşimin iyi bir deprem
davranışı sergilemesi bakımından
önemlidir. Ancak pimli bağlantıların
kullanıldığı tek katlı taşıyıcı sistem-
lerde sadece kolonların akmasına
izin verilir. Mafsallı kiriş-kolon birle-
şimlerine kapasite tasarımı uygula-
nır.
• Pimin kopması birleşimin kayma
dayanımında azalma ile sonuçlan-
mayabilir. Kopan pim parçası diğer
betonarme eleman içinde çalışma-
ya devam edebilmekte, daha sonra-
ki aşamalarda pim ikinci bir kesitten
de kopabilmektedir.
• Elde edilen deneysel sonuçlara da-
yanarak, pimli birleşimlerin kayma
dayanımının belirlenmesi için bir
formül önerilmiştir.
KAYNAKÇA
1 SAFECAST. Experimental behaviour
of existing connections. Deliverables
2.1., FP7 Project No. 218417; 2012.
2 SAFECAST. Quantification of the ef-
fects of dynamic loads. Deliverables
2.2., FP7 Project No. 218417; 2012.
3 European Committee for Standardizati-
on (CEN). Eurocode 8: design of stru-
ctures for earthquake resistance - Part
1: general rules, seismic actions and
rules for buildings. EN 1998 - 1, Brus-
sels; 2004.
4 Vintzeleou EN, Tassios TP. Behavior of
dowels under cyclic deformations. ACI
1987;84(1):18–30.
Şekil 17.
Pim yuvasında kullanılan harç dayanımının davranış üzerindeki etkisi: (a) 1
φ
25 pimli bağlantıda tek yönlü itme (b) 2
φ
16 pimli
bağlantıda çevrimsel yükleme
(a)
(b)
Pimler
Pimler
İtme
İtme
Çekme
Kuvvet (kN)
Kuvvet (kN)
Yerdeğiştirme (mm)
Yerdeğiştirme (mm)