16 / 64
MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
NİSAN 2015
◆
SAYI : 114
14
elde edilebilir. Konvansiyonel bir ultra-
sonik test Şekil 5’de gösterilmektedir.
Ultrasonik ölçümler sonucunda test
edilen numuneye ait farklı kesitlerin
görüntüleri elde edilebilmektedir. Bu-
nun için A, B ve C taramaları gibi bir-
çok yöntem mevcuttur. Ancak beton
gibi heterojen yapılarda ortaya çıkan
sinyal sönümlenmesi ve dağılımı se-
bebiyle sinyal formları beklenen yapıda
olmamakta ve görüntülerin gerçekliği
sapmaktadır. Bu tip problemlerin or-
tadan kaldırılması amacıyla geliştirilen
SAFT (Synthetic Aperture Focusing
Technique, Yapay Açıklıklı Odaklanma
Tekniği) incelenen numunenin birçok
noktasındaki görüntünün süperpoze
edilmesine imkan sağlamaktadır (9).
Ayrıca kesitte mevcut durumda olan
farklı malzemelerin (hava, çelik, boşluk
vb.) belirlenebilmesi için de ultrasonik
başlıktan gönderilen sinyalin faz deği-
şiminden yararlanılmaktadır. Katman
kalınlıklarının artması ile faz açı deği-
şimleri 180
o
’ye yakınlaşmakta, dolayı-
sıyla kesit içerisinde belirgin bir ayrım
yapmak mümkün olmaktadır (10).
Krause ve arkadaşları (2006) prefabrik
elemanlarda ard-çekme kanallarında
ve diğer bölgelerde oluşan hasarları ul-
trasonik-eko tekniği ile gözlemlemeyi
amaçlamışlar, bunun için bir döşeme
numunesi hazırlayıp elemanın rastgele
bölgelerine yapay kusurlar yerleştir-
mişlerdir (11). Ayrıca germe kanalının
bir kısmını tendonlarla doldururken bir
kısmını ise boşluğa benzeştirmişlerdir.
Ultrasonik-eko tekniği uyguladıkları
numuneden elde ettikleri verilere SAFT
analizi uygulamışlar ve numunenin 3
boyutlu resmini elde etmişlerdir (Şe-
kil 6). Görüntü, kanalların iyi şekilde
doldurulmuş kısımlarında düşük yan-
sıma yoğunluklarının görüldüğünü
ifade etmektedir. Bu durum ultrasonik
dalgaların dolu kısımlarda süreksizliğe
uğramaksızın geçiş sağladığını göster-
miştir.
Iyer vd. (2002) gerçekleştirdikleri ça-
lışmada prefabrik ardgermeli eleman-
larda donatılarda oluşan korozyonun
belirlenebilmesi için ultrasonik-ekoyu
kullanmışlardır (12). Oluşturdukları 7
adet ard-çekme kanalını (farklı oranlar-
da NaCl çözeltilerine maruz kalmış ve
farklı oranlarda boşluklu şekilde harç-
la doldurulmuş) bir beton numuneye
farklı derinliklerde yerleştirmişlerdir.
Numuneye ultrasonik-eko testi uygula-
mışlar ve verileri C taraması ile 2 bo-
yutlu olarak görsellemişlerdir (Şekil 7).
Şekil 6.
Ard-çekme kanalındaki kusurların ultrason ile görüntülenmesi (Krause vd., 2006)
Şekil 7. a)
Tamamen korozyona uğramış kanal,
b)
tamamen harçla doldurulmuş kanal
(Iyer vd., 2002)
Şekil 5.
Konvansiyonel ultrasonik-eko dü-
zeneği
Ultrasonik
sensör
Ultrasonik
sensör
➝
➝
D
➝
➝
Yüzey
çatlağı
➝