17 / 64
MAKALE
BETON PREFABRİKASYON
NİSAN 2015
◆
SAYI : 114
15
2.3 Radar
Radar yöntemi yüksek frekanslı elek-
tromanyetik bir tahribatsız muayene
tekniğidir (Şekil 8). Yöntemi diğer
tekniklerden ayıran en önemli özelliği
gönderilen dalgaların gerilme veya ses
değil elektromanyetik dalgalar olma-
sıdır. Bu teknikte önemli olan husus
malzemeler arası elektrik iletkenliğinin
birbirinden farklı olmasıdır. Dolayısıyla
beton ve su gibi veya beton ve donatı
gibi elektrik iletkenlikleri çok farklı iki
malzeme arasındaki ayrım radar yön-
temi ile açıkça belirlenebilmektedir.
Hugenschmidt (2002) San Bernardi-
no Caddesi üzerindeki Ponte Quadinei
ve Ponte Cebia 1-3 beton köprüleri-
ni GPR (Ground Penetrating Radar)
yöntemi ile izlemiştir (13). Çalışmada
donatılar üzerine yoğunlaşılmıştır. Şe-
kil 9’da Ponte Cebia 3 Köprüsü’nden
elde edilen radar resimleri verilmiştir.
Şekilde gri ok asfalt tabandan, beyaz
ok donatının üst yüzeyinden, siyah ok
ise betondan olan yansımayı göster-
mektedir. Şekil 10’da ise Spraggs vd.
(2012)’in prefabrik beton köprünün
GPR ile elde edilen resmi gösterilmiştir
(14).
2.4 Akustik Emisyon
Akustik emisyon (AE), gerilme altında-
ki malzemede bir ya da daha çok ye-
rel kaynağın hızla enerji salarak geçici
elastik dalgalar ürettiği olaylar ve bu
şekilde oluşan geçici elastik dalgalar
olarak tanımlanmaktadır (Şekil 11). Bu
sayede dışarıdan enerji gerektirmeden
bünyesinde oluşan enerji ile (bu nokta-
da diğer tahribatsız muayene yöntem-
lerinden ayrılır) malzemede kırılmanın
başladığı yerin ve kırılmanın zamanının
hasarsız olarak belirlenebilmesine im-
kan verir. AE sinyalleri yüzeye yerleşti-
rilen AE sensörleri tarafından algılanır.
Malzemedeki çatlağın lokasyonu çeşit-
li yöntemlerle belirlenebildiği gibi, Prof.
Dr. Masayasu Ohtsu tarafından gelişti-
rilen AE-SiGMA yöntemi ile çatlak türü
ve hareket yönü de belirlenebilmek-
tedir (15). Yöntemde çatlak yönelimi
AE’nin Green fonksiyonları yardımıyla
moment tansör analizine açılıp kosi-
nüs doğrultmanlarının oluşturulmasıy-
la, çatlak türü ise ilk hareketin genliği
ve moment tansör analizinin özdeğer
analizinden elde edilmektedir.
Cullington ve arkadaşları (2001) Hun-
tingdon Demiryolu Viyadüğü’ndeki
ard-çekme çelik halat donatılarında
meydana gelen kopmaları servis ko-
şullarında ve laboratuvar koşullarında
AE tekniği ile belirlemişlerdir (16).
Çalışma AE tekniğinin ard-çekmeli ya-
pılarda korozyon ve germe tellerindeki
kırılmaların belirlenmesinde güvenilir
olduğunu ortaya koymuştur (Şekil 12).
Fricker ve Vogel (2007) İsviçre’deki ilk
öngerilmeli beton köprülerinden olan
Ponte Moesa’da kanallardaki hatalı
Şekil 9.
82 m uzunluklu Ponte Cebia 3 Köprüsü’nden elde edilen GPR resmi (Hugensch-
midt, 2002)
Şekil 8.
Radar yönteminin temeli
Şekil 10.
Prefabrik beton köprü tabliyesinin farklı derinliklerinden elde edilen GPR sonuçları
(Spraggs vd., 2012)
Elektromanyetik
dalga gösteren
anten
Asfalt beton
Temel
Pikler
belirgin
➝
➝ ➝
➝